Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ένα ελληνικό μέτρο ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, για την υποστήριξη της κατασκευής εγκατάστασης αποθήκευσης άνθρακα στον Πρίνο. Αυτό το μέτρο συνεισφέρει στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ελλάδας, καθώς και στους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Λεπτομέρειες του μέτρου
Η χρηματοδότηση του μέτρου θα γίνει πλήρως μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), μετά από την θετική αξιολόγηση του σχεδίου από την Κομισιόν και την έγκρισή του από το Συμβούλιο. Δικαιούχος του μέτρου είναι η EnEarth Ltd, ελληνική θυγατρική της Energean plc, μιας εταιρείας που εστιάζει στην έρευνα και παραγωγή πόρων στη Μεσόγειο και τη Βόρεια Θάλασσα.
Η χρηματοδότηση από την Κομισιόν θα παρασχεθεί με τη μορφή άμεσης επιχορήγησης, η οποία θα εκταμιευθεί σε τρεις δόσεις έως το 2026.
Η επιχορήγηση αυτή θα καλύψει περίπου το 90% του χρηματοδοτικού κενού για την κατασκευή των χερσαίων και υπεράκτιων υποδομών της εγκατάστασης. Η ανάπτυξη του μηχανισμού θα γίνει σε δύο φάσεις, με την πρώτη φάση να χρηματοδοτείται από το τρέχον μέτρο.
Κατά την πρώτη φάση, η EnEarth θα αναπτύξει έναν αγωγό μεγάλης κλίμακας για τη μεταφορά έως 1 εκατομμυρίου τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως από χερσαίους βιομηχανικούς παράγοντες προς την υπεράκτια εγκατάσταση αποθήκευσης. Η δεύτερη φάση θα περιλαμβάνει την επέκταση της εγκατάστασης για την αποθήκευση 2,5 εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.
Η εγκατάσταση αναμένεται να ξεκινήσει τη φάση ανάπτυξης το 2027 και να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2030. Εάν το έργο αποφέρει πρόσθετα καθαρά έσοδα, ο δικαιούχος θα επιστρέψει μέρος της επιχορήγησης στην Ελλάδα μέσω ενός μηχανισμού αυτόματης επιστροφής (claw-back).
Αξιολόγηση της Επιτροπής
Η Κομισιόν αξιολόγησε το μέτρο σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, συγκεκριμένα το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό επιτρέπει στα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν την ανάπτυξη ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων υπό προϋποθέσεις, καθώς και βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του 2022 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του κλίματος, της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το μέτρο διευκολύνει την ανάπτυξη της αποθήκευσης άνθρακα, υποστηρίζοντας παράλληλα τις βασικές πολιτικές πρωτοβουλίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της στρατηγικής βιομηχανικής διαχείρισης του άνθρακα. Το μέτρο θεωρείται αναγκαίο και κατάλληλο για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ και της Ελλάδας.
Η ενίσχυση είναι αναλογική, καθώς περιορίζεται στο ελάχιστο απαιτούμενο ποσό για την ενεργοποίηση της επένδυσης. Υπάρχουν επίσης διασφαλίσεις για την αποφυγή αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, όπως ο μηχανισμός αυτόματης επιστροφής. Η ενίσχυση έχει χαρακτήρα κινήτρου, καθώς χωρίς τη δημόσια στήριξη, ο δικαιούχος δεν θα προχωρούσε στις επενδύσεις.
Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση θα έχει θετικά αποτελέσματα που αντισταθμίζουν πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και του εμπορίου στην ΕΕ. Έτσι, η Επιτροπή ενέκρινε το ελληνικό μέτρο βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
