Σύμφωνα με το Al Jazeera, το Ισραήλ έχει χρησιμοποιήσει εκτενώς λευκό φώσφορο σε περιοχές του νότιου Λιβάνου. Ο ισραηλινός στρατός έχει χαρακτηρίσει αυτή την περιοχή ως κόκκινη ζώνη στους χάρτες που διανέμει στους Λιβανέζους, προειδοποιώντας τους να μην επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Από τις 8 Οκτωβρίου 2023, έχουν καταγραφεί 191 επιθέσεις με τη χρήση του αμφιλεγόμενου αυτού πυρομαχικού, που έχει πλήξει περισσότερα από 2.268 στρέμματα, σύμφωνα με τον Λιβανέζο ερευνητή Αχμάντ Μπαϊντούν και την περιβαλλοντική ομάδα Green Southerners.
Τα πυρομαχικά λευκού φωσφόρου αναφλέγονται όταν εκτεθούν σε οξυγόνο σε θερμοκρασίες άνω των 30 βαθμών Κελσίου, απελευθερώνοντας πυκνό λευκό καπνό που περιέχει οξείδια του φωσφόρου. Αυτά τα πύρινα θραύσματα συνεχίζουν να καίγονται σε βλάστηση, κτίρια ή ακόμη και σε ανθρώπινη σάρκα μέχρι να στερηθούν το οξυγόνο.
Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι χρησιμοποιεί λευκό φώσφορο για να δημιουργήσει ένα πέπλο καπνού στο πεδίο της μάχης, ωστόσο οργανώσεις δικαιωμάτων καταγγέλλουν ότι η χρήση του έχει γίνει πάνω από κατοικημένες περιοχές, παραβιάζοντας το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.
Έντονοι βομβαρδισμοί στο νότιο Λίβανο
«Οι πιο εντατικοί βομβαρδισμοί πραγματοποιήθηκαν σε αυτή τη συνοριακή περιοχή», δήλωσε ο Ράμι Ζουράικ, πρόεδρος του Τμήματος Σχεδιασμού Τοπίου και Διαχείρισης Οικοσυστημάτων στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού. Η έρευνα του Μπαϊντούν επιβεβαίωσε ότι το Ισραήλ επικεντρώθηκε στη χρήση λευκού φωσφόρου σε όλο τον νότιο Λίβανο, με τη μεγαλύτερη ένταση τους πρώτους μήνες της σύγκρουσης.
Την περασμένη Τετάρτη, τέθηκε σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός που διαπραγματεύτηκαν η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Χιλιάδες εκτοπισμένοι άνθρωποι επέστρεψαν ενθουσιασμένοι στα χωριά τους στο νότο, αλλά μία ημέρα μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός, το Ισραήλ δημοσιοποίησε τον χάρτη της κόκκινης ζώνης «εκτός ορίων», απαγορεύοντας στους κατοίκους να επιστρέψουν.
Σύμφωνα με τους όρους της κατάπαυσης του πυρός, το Ισραήλ υποχρεούται να αποσύρει τα στρατεύματά του από τον νότιο Λίβανο εντός 60 ημερών, προκειμένου να δώσει χώρο στον λιβανέζικο στρατό που θα αναπτυχθεί στην περιοχή. Ωστόσο, ο ισραηλινός στρατός παραμένει εκεί.
Η περιοχή
Η περιοχή οριοθετείται από τον ποταμό Λιτάνι στα βόρεια, ο οποίος απέχει 6 χιλιόμετρα από τα σύνορα στο πλησιέστερο σημείο του και 28 χιλιόμετρα στο πιο απομακρυσμένο, καθώς και από την οριοθέτηση της Γαλάζιας Γραμμής με το Ισραήλ. Το Public Works Studio, ένα στούντιο αστικού σχεδιασμού στο Λίβανο, έχει δημοσιεύσει μια σειρά χαρτών που τεκμηριώνουν την καταστροφή του νότιου Λιβάνου από το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών όπου χρησιμοποιήθηκε λευκός φώσφορος.
«Οι περισσότερες από τις περιοχές που επλήγησαν από τον φώσφορο περιλαμβάνονται στη ζώνη που έχει χαρακτηριστεί απαγορευμένη για τους κατοίκους του νότου», δήλωσε ερευνητής του Public Works Studio στο Al Jazeera.
NEW: Israel’s use of white phosphorus in south Lebanon is putting civilians at risk and contributing to displacement.
HRW verified the use of white phosphorus munitions by Israeli forces in at least 17 municipalities in south Lebanon since Oct. 2023. pic.twitter.com/AtmbPJaeCQ
— Human Rights Watch (@hrw) June 5, 2024
«Αυτό είναι πέρα από μια πολιτική καμένης γης, καθώς οι συνέπειες είναι αόρατες και μακροπρόθεσμες, και η φύση δεν μπορεί να αναγεννηθεί μόνη της», δήλωσε ο ερευνητής. Η περιοχή του νότου βρίσκεται πλέον υπό ισραηλινό έλεγχο, καθώς οι όροι της κατάπαυσης του πυρός εφαρμόζονται.
«Τίποτα στη γη δεν θα σταματήσει τους κατοίκους αυτών των λιβανέζικων συνοριακών χωριών από το να επιστρέψουν, οπότε νομίζω ότι οι Ισραηλινοί κερδίζουν χρόνο και κάνουν περισσότερη ζημιά, αναζητώντας υποδομές της Χεζμπολάχ», δήλωσε ο Νίκολας Μπλάνφορντ, ειδικός στον Λίβανο στο Ατλαντικό Συμβούλιο.
Οριοθέτηση του χώρου
«Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή όπου οι Ισραηλινοί δρουν είναι σχεδόν πανομοιότυπη με την πρώην ζώνη κατοχής τους στις δεκαετίες του 1980 και του 1990», πρόσθεσε ο Μπλάνφορντ. Ωστόσο, δεν πιστεύει ότι οι Ισραηλινοί θα παραμείνουν στη ζώνη αυτή πέραν των 60 ημερών, καθώς οποιαδήποτε μακροχρόνια κατοχή θα προκαλούσε νέα αντίσταση από τη Χεζμπολάχ.
Παρόλα αυτά, ο στόχος του Ισραήλ για τη δημιουργία μιας νεκρής ζώνης, εν μέρει μέσω της χρήσης λευκού φωσφόρου, μπορεί να επιτευχθεί, καθώς έχει ήδη προκαλέσει εκτεταμένη καταστροφή, συμπεριλαμβανομένων δεκάδων χιλιάδων ελαιόδεντρων και κατεδάφισης κτιρίων σε αυτές τις περιοχές.