Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, αναμένεται να ζητήσει από τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους. Αυτή η πληροφορία προέρχεται από τη μεταβατική ομάδα του Τραμπ, η οποία ενημέρωσε Ευρωπαίους αξιωματούχους. Την ίδια στιγμή, στην ΕΕ, έχει ξεκινήσει μια έντονη στρατιωτική προετοιμασία.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, ο Τραμπ σκοπεύει να συνεχίσει την παροχή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, παρά τις προηγούμενες υποσχέσεις του να διακόψει τη βοήθεια και να πιέσει το Κίεβο για ειρηνευτικές συνομιλίες. Οι στενότεροι συνεργάτες του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής συζήτησαν τις προθέσεις του με ανώτερους Ευρωπαίους αξιωματούχους νωρίτερα μέσα στον μήνα.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ είχε προκαλέσει ανησυχία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, υποσχόμενος ότι θα άφηνε τους συμμάχους του ΝΑΤΟ ανυπεράσπιστους αν δεν αύξαναν τις αμυντικές τους δαπάνες. Ωστόσο, για να καθησυχάσει τις ανησυχίες των συμμάχων που φοβούνται για την ικανότητά τους να προστατεύσουν την Ουκρανία χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, δήλωσε ότι θα διατηρήσει τις στρατιωτικές προμήθειες προς το Κίεβο μετά την ορκωμοσία του.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ εξετάζουν την αύξηση του στόχου των δαπανών από το 2% στο 3% ενόψει της συνάντησης των ηγετών τον Ιούνιο, αν και πολλές χώρες ανησυχούν για τις δημοσιονομικές προκλήσεις που θα προκύψουν. Στις 18 Δεκεμβρίου, κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι από χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Πολωνία συναντήθηκαν με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ και τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν τις αμυντικές πολιτικές της Ευρώπης.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ την επόμενη ημέρα, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ. Ο Σολτς δήλωσε ότι είναι «αρκετά βέβαιος ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία». Ανώτεροι αξιωματούχοι ασφαλείας από τη Βρετανία επισκέφθηκαν την Ουάσινγκτον νωρίτερα αυτόν τον μήνα για να αξιολογήσουν τα σχέδια του εκλεγμένου προέδρου.
Ο Τραμπ παραμένει πεπεισμένος ότι η Ουκρανία δεν θα πρέπει να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και επιθυμεί τον άμεσο τερματισμό της σύγκρουσης. Ωστόσο, πιστεύει ότι η προμήθεια όπλων στο Κίεβο μετά από μια κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να διασφαλίσει μια «ειρήνη μέσω της ισχύος». Μετά από 24 ώρες συναντήσεων με τους ηγέτες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για την υπεράσπιση της Ουκρανίας «δεν θα είναι επαρκείς» χωρίς την εμπλοκή των ΗΠΑ.
Στυγνός εκβιασμός
Παράλληλα, ο Τραμπ απείλησε την Ευρωπαϊκή Ένωση με δασμούς αν δεν αυξήσει τις αγορές αμερικανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτή η απειλή σηματοδοτεί μια νέα φάση στις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αγαθών της ΕΕ το 2023, με το 20% των προϊόντων που εισήχθησαν να είναι ευρωπαϊκά.
«Είπα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι πρέπει να μειώσουν το τεράστιο έλλειμμα στο ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, προχωρώντας σε μεγάλες αγορές αμερικανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Διαφορετικά, θα έρθουν δασμοί παντού!» ανέφερε σε ανάρτησή του ο Τραμπ. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ χρησιμοποιεί την απειλή των δασμών ως μέσο πίεσης.
Η νέα αυτή απειλή του Τραμπ εντείνει τις ανησυχίες για μια πιθανή κρίση στις διατλαντικές σχέσεις, καθώς φαίνεται ότι ο επόμενος πρόεδρος είναι αποφασισμένος να τηρήσει τις προεκλογικές του δεσμεύσεις. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η αλλαγή του ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου είναι προτεραιότητα για τον Τραμπ, ο οποίος αναμένεται να χρησιμοποιήσει αυτή την πίεση για να εξασφαλίσει άλλα ανταλλάγματα από την Ευρώπη.
Είναι αβέβαιο αν θα υλοποιήσει όσα δηλώνει, αλλά στην Ουάσινγκτον πιστεύουν ότι σίγουρα θα χρησιμοποιήσει αυτή την απειλή για να επιτύχει τους στόχους του.
