Η Σουηδία σκοπεύει να προσφέρει οικονομικά κίνητρα έως 30.000 ευρώ σε μετανάστες που επιθυμούν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, με την εφαρμογή αυτού του προγράμματος να ξεκινά το 2026.
Αυτή η απόφαση είναι μέρος μιας ευρύτερης αλλαγής στην πολιτική μετανάστευσης της Σουηδίας, που προωθεί η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον, υποστηριζόμενη από το δεξιό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών.
Αυτή τη στιγμή, τα κίνητρα για οικειοθελή επιστροφή είναι σημαντικά χαμηλότερα, με ποσά που φτάνουν τα 880 ευρώ για κάθε ενήλικα και 440 ευρώ για κάθε παιδί, με ανώτατο όριο τα 3.500 ευρώ ανά οικογένεια. Ωστόσο, η κυβέρνηση σκοπεύει να αυξήσει αυτό το ποσό σε 350.000 σουηδικές κορώνες (περίπου 30.700 ευρώ), με στόχο να ενθαρρύνει περισσότερους μετανάστες να επιστρέψουν.
Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση στα χρόνια προβλήματα που σχετίζονται με την ένταξη των μεταναστών στη σουηδική κοινωνία. Παρά το γεγονός ότι η Σουηδία έχει θεωρηθεί για πολλές δεκαετίες ως «ανθρωπιστική υπερδύναμη», η ενσωμάτωση μεταναστών από χώρες σε κρίση, όπως η Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, δεν έχει πάντα αποδώσει. Πολλοί μετανάστες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εύρεση εργασίας και στην οικονομική αυτονομία, γεγονός που οδηγεί την κυβέρνηση να εστιάσει σε αυτούς που είναι μακροχρόνια άνεργοι ή εξαρτώνται από κρατικές επιδοτήσεις.
Παρόλο που η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να αυξήσει τα κίνητρα, υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτής της πολιτικής. Μια πρόσφατη έρευνα συνέστησε στην κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε δραματική αύξηση των ποσών, καθώς δεν είναι σίγουρο ότι τα οφέλη θα υπερκαλύψουν το κόστος εφαρμογής της πολιτικής. Επιπλέον, υπάρχει ανησυχία ότι τέτοιες ενέργειες μπορεί να στείλουν αρνητικά μηνύματα σχετικά με τη διάθεση της Σουηδίας να υποδεχτεί και να ενσωματώσει τους μετανάστες.
Η κίνηση αυτή συμβαδίζει με τις προσπάθειες της χώρας να μειώσει τον αριθμό των νέων μεταναστών και να αντιμετωπίσει τα προβλήματα εγκληματικότητας που σχετίζονται με ορισμένες κοινότητες μεταναστών. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Δανία και η Γερμανία, έχουν επίσης εφαρμόσει παρόμοια προγράμματα, αλλά τα ποσά που προσφέρουν είναι πολύ μικρότερα από αυτά που προτείνει η Σουηδία.
Παρά τις αντιδράσεις και τις ανησυχίες, η σουηδική κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει με αυτή την αλλαγή, εστιάζοντας κυρίως στη μείωση του αριθμού των μεταναστών που δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν πλήρως στην κοινωνία.
Το σχέδιο της Σουηδίας για την παροχή χρηματικών κινήτρων σε μετανάστες που θέλουν να επιστρέψουν στις χώρες τους αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης αναθεώρησης της μεταναστευτικής πολιτικής της χώρας, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή το 2026. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να προσφέρει έως 350.000 σουηδικές κορώνες (περίπου 30.700 ευρώ) σε μετανάστες που θα επιλέξουν να φύγουν οικειοθελώς.
Στόχοι του Σχεδίου
Η κυβέρνηση επιδιώκει να ανακουφίσει την πίεση από την ανεργία και την εξάρτηση από κρατικές επιδοτήσεις. Το μέτρο στοχεύει σε μετανάστες που είναι μακροχρόνια άνεργοι ή έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα και εξαρτώνται από κρατικές παροχές για τη διαβίωσή τους. Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει πολλούς που δεν έχουν καταφέρει να ενσωματωθούν στην αγορά εργασίας της Σουηδίας.
Επιπλέον, το σχέδιο αποσκοπεί στη μείωση των μεταναστευτικών ροών. Αποτελεί μέρος μιας συνολικής προσπάθειας της συντηρητικής κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον να περιορίσει την εισροή νέων μεταναστών, ενώ παράλληλα προσπαθεί να ενισχύσει την ασφάλεια και να καταπολεμήσει την εγκληματικότητα.
Υπάρχουν πολλές αντιδράσεις, τόσο εντός όσο και εκτός Σουηδίας, σχετικά με αυτό το σχέδιο. Κάποιοι επικριτές ανησυχούν ότι η αύξηση των κινήτρων μπορεί να στείλει το μήνυμα ότι οι μετανάστες δεν είναι επιθυμητοί, κάτι που θα μπορούσε να δυσκολέψει τις προσπάθειες ενσωμάτωσης. Επίσης, μια κυβερνητική έκθεση που δημοσιεύθηκε πρόσφατα συνέστησε να μην αυξηθούν τα ποσά, καθώς θεωρεί ότι το αναμενόμενο όφελος δεν δικαιολογεί το υψηλό κόστος εφαρμογής του σχεδίου.
Σύγκριση με άλλες χώρες
Η Σουηδία δεν είναι η μόνη χώρα που εφαρμόζει τέτοιου είδους προγράμματα. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Δανία, η Γερμανία και η Γαλλία, προσφέρουν επίσης χρηματικά κίνητρα για την επιστροφή μεταναστών. Ωστόσο, τα ποσά που προσφέρουν είναι σαφώς μικρότερα, με τη Δανία να δίνει περίπου 15.000 δολάρια ανά άτομο, ενώ στη Γαλλία το αντίστοιχο ποσό είναι περίπου 2.800 δολάρια.
Το σχέδιο της Σουηδίας αποτελεί μέρος μιας «παραδειγματικής αλλαγής» στη μεταναστευτική της πολιτική και ενδέχεται να είναι κεντρικό στοιχείο στις προσπάθειες της χώρας να μειώσει τη μετανάστευση και να βελτιώσει την κοινωνική συνοχή.
