Η ιστορία των Κατακομβών του Παρισιού
Κάτω από το Παρίσι, οι νεκροί αφηγούνται τις τελευταίες τους ιστορίες, αποκαλύπτοντας 1.000 χρόνια θανάτου στην πόλη. Πόσοι άνθρωποι είναι θαμμένοι στον λαβύρινθο των σηράγγων που ονομάζονται Κατακόμβες (Les Catacombes), τι τους προκάλεσε το θάνατο και πώς οι ασθένειες που τους έπλητταν εξελίχθηκαν μέσα στους αιώνες;
Η ερευνητική αποστολή
Μια ομάδα αρχαιολόγων, ανθρωπολόγων, βιολόγων και γιατρών έχει ξεκινήσει την πρώτη επιστημονική μελέτη του χώρου, εξετάζοντας περίπου 5-6 εκατομμύρια σκελετούς που μεταφέρθηκαν σε φρεάτια λατομείων στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. «Αυτό που φαίνεται εκπληκτικό είναι ότι δεν έχει υπάρξει σοβαρή επιστημονική έρευνα για τις κατακόμβες μέχρι σήμερα», δήλωσε ο Φιλίπ Σαρλιέ, ο οποίος ηγείται του προγράμματος.
«Σταματήστε! Αυτή είναι η αυτοκρατορία του θανάτου.»
Το ταξίδι των νεκρών
Στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, οι αρχές του Παρισιού αποφάσισαν να εκταφιάσουν πτώματα από υπερπλήρη νεκροταφεία, υποτίθεται για λόγους δημόσιας υγείας. «Η ιστορία λέει ότι οι άνθρωποι διασκέδαζαν σε μια υπόγεια ταβέρνα όταν ένας τοίχος κατέρρευσε και έπεσαν πάνω τους πτώματα σε αποσύνθεση», σημείωσε ο Σαρλιέ.
Η επίσημη αιτιολογία ήταν η δημόσια υγεία, αλλά υπάρχουν υποψίες ότι υπήρχε και οικονομικό συμφέρον για την απαλλοτρίωση γης. Το 1788, ξεκίνησε η επιχείρηση απομάκρυνσης εκατομμυρίων σωμάτων, τα οποία μεταφέρονταν σε κάρα συνοδευόμενα από ιερέα.
«Τους έριχναν απλώς στα εγκαταλελειμμένα φρεάτια των λατομείων που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του Παρισιού», είπε ο Σαρλιέ.
Ο τοίχος των οστών
Το 1810, ο γενικός επιθεωρητής των λατομείων, Λουί-Ετιέν Ερικάρ ντε Θουρί, αποφάσισε να δείξει σεβασμό στους νεκρούς, τοποθετώντας κρανία και οστά σε διακοσμητικούς τοίχους, γνωστούς ως «hagues». Αυτοί οι τοίχοι έγιναν επισκέψιμοι, προσφέροντας μια φιλοσοφική διάσταση στους επισκέπτες.
«Σε κάνει να σκέφτεσαι τη δική μας θνησιμότητα και ότι καταλήγουμε όλοι έτσι».
Διδάγματα από τους νεκρούς
Μετά την κατάρρευση μιας στοάς το 2022, η ομάδα του Σαρλιέ από το Πανεπιστήμιο των Βερσαλλιών είχε την ευκαιρία να μελετήσει τον χώρο. Η έρευνα περιλαμβάνει την ανάλυση ακρωτηριασμών και λοιμώξεων, καθώς και την παλαιοπαθολογία, που στοχεύει στην κατανόηση των ασθενειών που υπέφεραν οι νεκροί.
«Μπορούμε να δούμε αν η σύφιλη που σκότωσε κάποιον τον 16ο αιώνα είναι η ίδια με τη σύφιλη σήμερα», προσέθεσε ο Σαρλιέ. Μέχρι στιγμής, η ομάδα έχει αρχίσει να σαρώνει οστά και να συλλέγει δείγματα, ελπίζοντας ότι οι αναλύσεις θα αποκαλύψουν περισσότερα για την υγεία των Παρισίων διαχρονικά.
Η παρακαταθήκη της έρευνας
Το έργο της έρευνας είναι σε πλήρη εξέλιξη και αναμένεται να διαρκέσει πολλά χρόνια. Ο Σαρλιέ εκτιμά ότι οι μελέτες θα συνεχιστούν και μετά την καριέρα του. «Είναι μια μελέτη χωρίς τέλος», δήλωσε, υπογραμμίζοντας τη σημασία της κατανόησης της ανθρώπινης ιστορίας μέσω των νεκρών.
«Σκεφτείτε το πρωί ότι μπορεί να μην τα καταφέρετε μέχρι το βράδυ και το βράδυ ότι μπορεί να μην τα καταφέρετε μέχρι το πρωί».