Η ετήσια έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF) για το 2024 αποκαλύπτει μια ανησυχητική αύξηση των επιθέσεων κατά δημοσιογράφων, ιδιαίτερα σε ζώνες συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι περισσότεροι από τους μισούς επαγγελματίες της ενημέρωσης που έχασαν τη ζωή τους φέτος, ήταν σε περιοχές που πλήττονται από πολέμους.
Δολοφονίες δημοσιογράφων
Η Γάζα αναδεικνύεται ως η πιο επικίνδυνη περιοχή στον κόσμο για τους δημοσιογράφους, με τον υψηλότερο αριθμό θανάτων που σχετίζονται με τη δημοσιογραφική τους δραστηριότητα τα τελευταία πέντε χρόνια. Από τον Οκτώβριο του 2023, έχουν σκοτωθεί πάνω από 145 δημοσιογράφοι από τον ισραηλινό στρατό, εκ των οποίων τουλάχιστον 35 θάνατοι συνδέονται άμεσα με την εργασία τους, σύμφωνα με την RSF.
Στην παρούσα κατάσταση, 550 δημοσιογράφοι βρίσκονται φυλακισμένοι παγκοσμίως, σημειώνοντας αύξηση 7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η αύξηση αυτή αποδίδεται κυρίως στους δημοσιογράφους που κρατούνται στη Ρωσία (+8) και στο Ισραήλ (+17).
Οι μεγαλύτερες φυλακές δημοσιογράφων
Το Ισραήλ έχει καταστεί η τρίτη μεγαλύτερη φυλακή για δημοσιογράφους παγκοσμίως. Οι τέσσερις χώρες με τους περισσότερους φυλακισμένους δημοσιογράφους είναι η Κίνα (124, συμπεριλαμβανομένων 11 στο Χονγκ Κονγκ), η Μιανμάρ (61), το Ισραήλ (41) και η Λευκορωσία (40), οι οποίες κρατούν σχεδόν τους μισούς φυλακισμένους δημοσιογράφους παγκοσμίως.
Η RSF επισημαίνει ότι η βία κατά των δημοσιογράφων, συχνά διαπραττόμενη από κυβερνήσεις και ένοπλες ομάδες με πλήρη ατιμωρησία, απαιτεί άμεση αντίδραση. Καλεί για επείγουσα δράση για την προστασία των δημοσιογράφων και της ελευθερίας του Τύπου.
Οι δημοσιογράφοι δεν πεθαίνουν, σκοτώνονται
Ο Γενικός Διευθυντής της RSF, Τιμπό Μπρούτιν, τονίζει ότι «οι δημοσιογράφοι δεν πεθαίνουν, σκοτώνονται. Δεν είναι απλά φυλακισμένοι, αλλά κλειδώνονται από καθεστώτα. Αυτά τα εγκλήματα παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και συχνά μένουν ατιμώρητα. Πρέπει να υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας ότι οι δημοσιογράφοι προσπαθούν να μας κρατούν ενήμερους και πρέπει να συνεχίσουμε να καταγράφουμε, να καταδικάζουμε και να απαιτούμε δικαιοσύνη».
Η απάντηση του Ισραήλ
Ο εκπρόσωπος της ισραηλινής κυβέρνησης, Δαυίδ Μένσερ, απέρριψε τους αριθμούς που δημοσιεύονται από τις RSF και ΔΟΔ, υποστηρίζοντας ότι οι περισσότεροι δημοσιογράφοι στη Γάζα δρουν υπό την αιγίδα της Χαμάς, γεγονός που περιορίζει την ελευθερία τους να μεταδίδουν πληροφορίες.
Η διαφορά στους αριθμούς
Οι εκθέσεις της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων και της RSF συχνά παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές στους αριθμούς, λόγω των διαφορετικών μεθόδων καταγραφής. Η RSF αναφέρει θανάτους δημοσιογράφων μόνο όταν έχει αποδείξεις ότι συνέβησαν λόγω της δημοσιογραφικής τους δραστηριότητας.
Εγκλήματα πολέμου
Η RSF έχει υποβάλει τέσσερις αναφορές στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά δημοσιογράφων από τον ισραηλινό στρατό. Η Αν Μποκαντέ, διευθύντρια εκδόσεων της RSF, δήλωσε ότι η δημοσιογραφία στη Γάζα απειλείται με εξαφάνιση, καθώς η πρόσβαση σε πολλές περιοχές έχει απαγορευτεί για πάνω από έναν χρόνο.
Εν τω μεταξύ, ο γενικός γραμματέας της ΔΟΔ, Άντονι Μπελανζέρ, κατήγγειλε τη «σφαγή» που διαπράττεται στην Παλαιστίνη, ενώ η RSF αναφέρει ότι οι πιο επικίνδυνες χώρες για δημοσιογράφους το 2024, μετά τη Γάζα, είναι το Πακιστάν (7 νεκροί), το Μπανγκλαντές και το Μεξικό (5 σε καθεμία).
Επιπλέον, 55 δημοσιογράφοι κρατούνται ως όμηροι, με 25 από αυτούς να βρίσκονται στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους. Σημειώνεται ότι 95 δημοσιογράφοι αγνοούνται, με τέσσερις να προστίθενται στη λίστα το 2024. Το 2023, 45 δημοσιογράφοι είχαν σκοτωθεί διεθνώς μέχρι την 1η Δεκεμβρίου, σύμφωνα με την RSF.
