Σύμφωνα με έναν ειδικό σε θέματα υγειονομικού δικαίου, τα μέλη της μεταβατικής προεδρικής ομάδας του Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζουν την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ήδη από την πρώτη ημέρα της δεύτερης θητείας του. Ο Λόρενς Γκόστιν, καθηγητής παγκόσμιας υγείας στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν και διευθυντής του Κέντρου Συνεργασίας του ΠΟΥ για το Εθνικό και Παγκόσμιο Δίκαιο της Υγείας, δήλωσε: «Γνωρίζω από έγκυρη πηγή ότι σχεδιάζει να αποχωρήσει, πιθανώς την πρώτη ημέρα ή πολύ νωρίς στην κυβέρνησή του».
Η απόφαση αυτή, που έρχεται σε συνέχεια της μακροχρόνιας κριτικής του Τραμπ προς τον ΠΟΥ, θα σήμαινε μια δραματική αλλαγή στην αμερικανική πολιτική σχετικά με την παγκόσμια υγεία και θα μπορούσε να απομονώσει περαιτέρω την Ουάσινγκτον από διεθνείς προσπάθειες για την καταπολέμηση πανδημιών. Οι Financial Times ήταν οι πρώτοι που ανέφεραν τα σχέδια αυτά, επικαλούμενοι δύο ειδικούς. Ο δεύτερος ειδικός, ο πρώην συντονιστής του Λευκού Οίκου για την αντιμετώπιση του COVID-19, Ασίς Τζα, δεν ήταν άμεσα διαθέσιμος για σχόλια.
Ο Τραμπ έχει ήδη διορίσει αρκετούς επικριτές του ΠΟΥ σε καίριες θέσεις δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένου του Ρόμπερτ Κένεντι τζούνιορ, ο οποίος είναι σκεπτικιστής των εμβολίων και υποψήφιος για τη θέση του υπουργού Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, που εποπτεύει σημαντικές αμερικανικές υπηρεσίες υγείας, όπως το CDC και το FDA.
Η διαδικασία αποχώρησης από τον ΠΟΥ είχε ξεκινήσει το 2020, αλλά ο διάδοχος του Τραμπ, πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ανέτρεψε την απόφαση έξι μήνες αργότερα. Ο Τραμπ είχε υποστηρίξει ότι ο οργανισμός απέτυχε να καταστήσει την Κίνα υπεύθυνη για την πρώιμη εξάπλωση του COVID-19, αποκαλώντας τον ΠΟΥ «μαριονέτα του Πεκίνου» και υποσχόμενος να κατευθύνει τις αμερικανικές συνεισφορές σε εσωτερικές υγειονομικές πρωτοβουλίες.
Η αποχώρηση των ΗΠΑ και οι συνέπειές της
Η αποχώρηση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ θα μπορούσε να αποδυναμώσει σοβαρά τον οργανισμό, αν και οι επικριτές προειδοποιούν ότι το κενό αυτό θα μπορούσε να καλυφθεί από άλλες χώρες, όπως η Κίνα. «Οι ΗΠΑ θα χάσουν την επιρροή τους στην παγκόσμια υγεία και η Κίνα θα καλύψει το κενό. Δεν μπορώ να φανταστώ έναν κόσμο χωρίς έναν ισχυρό ΠΟΥ. Αλλά η αποχώρηση των ΗΠΑ θα αποδυνάμωνε σοβαρά τον οργανισμό», δήλωσε ο Γκόστιν.
Ένας εκπρόσωπος του ΠΟΥ δεν σχολίασε άμεσα την κατάσταση, αλλά παρέπεμψε σε δηλώσεις του γενικού διευθυντή του ΠΟΥ, Τέντρος Αντχανόμ Γκεμπρεγιέσους, ο οποίος σε ενημέρωση Τύπου είχε δηλώσει ότι ο ΠΟΥ χρειάζεται χρόνο και χώρο για τη μετάβαση. Εξέφρασε επίσης την πεποίθηση ότι οι χώρες θα μπορούσαν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για την πανδημία έως τον Μάιο του 2025.
Οι επικριτές της αποχώρησης προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να υπονομεύσει τα παγκόσμια συστήματα επιτήρησης ασθενειών και την ικανότητα αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης, γεγονός που θα είχε σοβαρές συνέπειες για την παγκόσμια υγεία.