Σύμφωνα με νέα ανάλυση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του TikTok, το ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα της πλατφόρμας πιθανώς ξεπερνά το αντίστοιχο της Ελλάδας. Ο μέσος χρήστης του TikTok παράγει αέρια του θερμοκηπίου που ισοδυναμούν με την οδήγηση ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου για 123 χιλιόμετρα ετησίως.
Τι είναι το αποτύπωμα άνθρακα;
Το «αποτύπωμα άνθρακα» αναφέρεται στη συνολική ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και άλλων αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμπονται λόγω των δραστηριοτήτων ενός ατόμου, μιας εταιρείας, μιας χώρας ή ενός προϊόντος. Αυτά τα αέρια παράγονται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων, όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, για την παραγωγή ενέργειας, τη μετακίνηση και άλλες βιομηχανικές διαδικασίες.
Ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα
Το ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα αναφέρεται στην ποσότητα CO2 και άλλων αερίων που εκπέμπονται σε διάστημα ενός χρόνου. Για παράδειγμα, το αποτύπωμα ενός ατόμου υπολογίζεται με βάση την κατανάλωση ενέργειας, τη χρήση μεταφορικών μέσων και τη διατροφή. Αντίστοιχα, το αποτύπωμα μιας επιχείρησης υπολογίζεται από την ενέργεια που καταναλώνει και τις μεταφορές των προϊόντων της.
Η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα είναι κρίσιμη για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Συγκριτική ανάλυση
Η Greenly, μια συμβουλευτική εταιρεία υπολογισμού άνθρακα, εκτιμά ότι οι εκπομπές του TikTok το 2023 στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία ανέρχονται σε περίπου 7,6 εκατομμύρια μετρικούς τόνους CO2, αριθμός υψηλότερος από αυτόν του Twitter/X και του Snapchat στην ίδια περιοχή. Με 1 δισεκατομμύριο χρήστες παγκοσμίως, το αποτύπωμα άνθρακα του TikTok είναι μόλις πάνω από αυτό του Instagram, παρόλο που το Instagram έχει σχεδόν διπλάσιους χρήστες.
Αυτό οφείλεται στη μοναδική ικανότητα του TikTok να προκαλεί εθισμό, καθώς οι χρήστες περνούν κατά μέσο όρο 45,5 λεπτά την ημέρα στην εφαρμογή, σε σύγκριση με τα 30,6 λεπτά του Instagram.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι χρήστες του TikTok έχουν τις δεύτερες υψηλότερες εκπομπές CO2 ανά λεπτό χρήσης στα κοινωνικά δίκτυα, ακολουθούμενοι από το YouTube.
Σύγκριση με την Ελλάδα
Για να συγκρίνουμε, οι ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα της Ελλάδας για το 2023 ήταν 51,67 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι CO2e. Παρά την πρόοδο της χώρας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι εκπομπές παραμένουν υψηλές λόγω της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα και συγκεκριμένων τομέων, όπως η ενέργεια και η βιομηχανία.
Σύμφωνα με την ανάλυση, ο μέσος χρήστης του TikTok θα εκπέμψει 48,49 κιλά CO2e ετησίως, ενώ ο μέσος χρήστης του YouTube 40,17 κιλά και του Instagram μόλις 32,52 κιλά.
Η αδιαφάνεια της TikTok
Οι εκπομπές του TikTok είναι λιγότερο διαφανείς σε σύγκριση με άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Εταιρείες όπως η Meta και η Google δημοσιεύουν ετήσιες εκθέσεις για τις εκπομπές τους, ενώ το TikTok δεν παρέχει δημόσια στοιχεία. Αν και η TikTok έχει δεσμευτεί να γίνει ουδέτερη ως προς τις εκπομπές CO2 μέχρι το 2030, μέχρι σήμερα έχει κατασκευαστεί μόνο ένα ανανεώσιμο κέντρο δεδομένων στη Νορβηγία, το οποίο λειτουργεί με 100% ανανεώσιμη ενέργεια.
Το σχέδιο «Project Clover» που υλοποιείται από το 2023 αποσκοπεί στην επίτευξη αυτού του στόχου, αλλά οι λεπτομέρειες παραμένουν περιορισμένες.