Ο κύβος ερρίφθη στις ΗΠΑ, καθώς ο αμερικανικός λαός αποφάσισε με την ψήφο του, επιλέγοντας τον Ντόναλντ Τραμπ για δεύτερη φορά στον Λευκό Οίκο. Έτσι, ο Τραμπ αναδεικνύεται σε 47ο πρόεδρο των ΗΠΑ, παρά τις αμφιλεγόμενες προεκλογικές του εξαγγελίες.
Αν και οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν μια οριακή κούρσα, οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντέτειναν την αβεβαιότητα, δείχνοντας αυξημένη εμπιστοσύνη σε αυτό το αποτέλεσμα. Οι αγορές μετοχών, το δολάριο και οι αποδόσεις του Δημοσίου παρουσίασαν σημαντική άνοδο τις τελευταίες εβδομάδες.
Μετά την εκλογική αναμέτρηση, πολιτικοί, αναλυτές και οικονομολόγοι παγκοσμίως βρίσκονται σε επιφυλακή, προσπαθώντας να κατανοήσουν τις πιθανές επιπτώσεις μιας αλλαγής στην αμερικανική οικονομική πολιτική, αν ο Τραμπ υλοποιήσει τις προεκλογικές του υποσχέσεις.
Η Ευρώπη, από την πλευρά της, ανησυχεί για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η νέα αμερικανική διοίκηση. Οι πρώτες εκτιμήσεις από διεθνείς οίκους δείχνουν μεικτά αποτελέσματα, με κοινό παρονομαστή τη διαπίστωση ότι η ΕΕ εισέρχεται σε μια κρίσιμη καμπή. Οι πιο απαισιόδοξες προβλέψεις κάνουν λόγο για επιβεβαίωση του «χειρότερου οικονομικού εφιάλτη» της και μείωση του ΑΕΠ της ευρωζώνης.
Η αντίδραση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων ήταν άμεση, καθώς οι αρχικές κερδοφορίες μετατράπηκαν σε σημαντικές απώλειες. Οι εκτιμήσεις για την επίδραση της νέας διοίκησης του Τραμπ δεν προμηνύουν ευνοϊκές προοπτικές για τις εξαγωγικές εταιρείες της Ευρώπης.
Δασμοί
Μία από τις πιο σημαντικές πολιτικές που αναμένεται να επηρεάσουν την Ευρώπη είναι η επιβολή δασμών. Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί να επεκτείνει τις περικοπές φόρων, να μειώσει τους εταιρικούς φόρους και να επανεξετάσει τη θέση της Αμερικής στις παγκόσμιες υποθέσεις.
Οι αναλυτές της ING προειδοποιούν ότι ένας νέος εμπορικός πόλεμος θα μπορούσε να ωθήσει την οικονομία της ευρωζώνης από την υποτονική ανάπτυξη σε πλήρη ύφεση, με ιδιαίτερη ζημιά για τη γερμανική οικονομία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το εμπόριο με τις ΗΠΑ.
Η αβεβαιότητα σχετικά με τη στάση του Τραμπ για την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ μπορεί επίσης να υπονομεύσει τους πρόσφατα σταθεροποιημένους δείκτες οικονομικής εμπιστοσύνης στην ευρωζώνη. Παρόλο που οι δασμοί ενδέχεται να μην έχουν άμεσες επιπτώσεις μέχρι τα τέλη του 2025, η αβεβαιότητα και οι φόβοι για μια εμπορική σύγκρουση θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ύφεση στο τέλος του έτους.
Η Citigroup αναμένει μικτές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και τον πληθωρισμό στην Ευρώπη, με έναν πιθανό σοκ προσφοράς από δασμούς 10% στις εισαγωγές που θα επηρεάσουν τις τιμές στις ΗΠΑ και θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοκ ζήτησης στην Ευρώπη.
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι η επιβολή δασμού 10% από τον Τραμπ είναι «σαφής κίνδυνος», αλλά αναμένει ότι οι δασμοί θα είναι πιο περιορισμένοι και θα επικεντρωθούν κυρίως στις ευρωπαϊκές εξαγωγές αυτοκινήτων.
Η UBS χαρακτηρίζει «ανησυχητικές» τις προοπτικές για την Ευρώπη αν εφαρμοστούν οι δασμοί που προανήγγειλε ο Τραμπ. Υπογραμμίζει ότι περίπου το 25% των πωλήσεων των ευρωπαϊκών εταιρειών είναι στις ΗΠΑ, αν και οι περισσότερες από αυτές τις πωλήσεις προέρχονται από προϊόντα που παράγονται στις ΗΠΑ.
Πλήγμα στο ΑΕΠ
Η Goldman Sachs προβλέπει ότι το πραγματικό ΑΕΠ της ευρωζώνης θα υποστεί πλήγμα 0,5%, με τη Γερμανία να πλήττεται περισσότερο. Αναμένει ότι η ανάπτυξη θα είναι μόλις 0,8% το 2025, κάτω από τις προηγούμενες εκτιμήσεις.
Η Citigroup επισημαίνει ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί να αναπτύξει προστατευτικά μέτρα κατά της εκτροπής του κινεζικού εμπορίου, ενώ η Gοldman Sachs προειδοποιεί ότι οι αυξήσεις των δασμών μπορεί να μην είναι τόσο σημαντικές όσο η αβεβαιότητα που δημιουργούν.
Ενέργεια
Η αναγέννηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων στις ΗΠΑ μπορεί να μειώσει τις παγκόσμιες τιμές ενέργειας, αλλά αυτό ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τους στόχους εκπομπών της Ευρώπης. Οι μετοχές των ευρωπαϊκών εταιρειών καθαρής ενέργειας υποχώρησαν άμεσα μετά την εκλογική νίκη του Τραμπ, καθώς επικράτησαν ανησυχίες για την πιθανή κατάργηση της υποστήριξης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ο Τραμπ έχει δεσμευτεί να καταργήσει τα υπεράκτια αιολικά έργα και να αποσυρθεί από τη Συμφωνία του Παρισιού, γεγονός που θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για την πολιτική κλίματος των ΗΠΑ.
Η Citigroup αναφέρει ότι ο χρόνος θα δείξει αν η Ευρώπη θα μπορέσει να παραμείνει ενωμένη και να αναπτύξει δυναμικές πολιτικές για το εμπόριο και την άμυνα, υποστηριζόμενη από ισχυρές εσωτερικές μεταφορές κινδύνου.
Το πρώτο μήνυμα από την ΕΕ
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουίς ντε Γκίντος, ήταν ο πρώτος που μίλησε μετά την εκλογική νίκη του Τραμπ. Τόνισε ότι θα χρειαστεί χρόνος για να αξιολογηθεί η επίδραση των εμπορικών πολιτικών της νέας κυβέρνησης στην οικονομία.
Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι αν ο Τραμπ προχωρήσει στην εφαρμογή των δασμών που απείλησε, η οικονομική παραγωγή θα είναι πιο αδύναμη και οι πιέσεις στις τιμές θα ενταθούν.
«Δεν θα αντιδράσουμε αμέσως», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η ΕΚΤ θα ενσωματώσει στις προβλέψεις της την εμπορική πολιτική της νέας κυβέρνησης.
Πηγή: ΟΤ
