Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, προσπαθεί να βρει πολιτική σταθερότητα στη χώρα του, ενώ παράλληλα σχεδιάζει τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης που θα μπορούσε να αναπτυχθεί στην Ουκρανία σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός ή ειρηνευτικής συμφωνίας. Οι κίνδυνοι που συνοδεύουν μια τέτοια αποστολή στην ουκρανική στέπα είναι σημαντικοί.
Η ιδέα και οι πρώτες συζητήσεις
Η πρόταση αυτή προήλθε από ιδιωτικές συνομιλίες μεταξύ Γάλλων και Βρετανών αξιωματούχων τον Νοέμβριο, σύμφωνα με πληροφορίες από τη Wall Street Journal και τη Le Monde. Στη συνέχεια, η ιδέα συζητήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου από τους υπουργούς Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Οι συζητήσεις είχαν αρχίσει νωρίτερα, στις 7 Δεκεμβρίου, στο Παρίσι, μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ, του Μακρόν και του Ουκρανού προεδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο Μακρόν είναι ο κύριος πρωταγωνιστής αυτών των συζητήσεων, αν και βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.
Προβληματισμοί και αντιδράσεις
Ωστόσο, η ιδέα αυτή δεν είναι χωρίς αντιδράσεις. Ο Μακρόν αντιμετωπίζει σκεπτικισμό, ακόμα και από συμμάχους. Στη Βαρσοβία, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι οι αποφάσεις σχετικά με την παρουσία στρατευμάτων στην Ουκρανία θα ληφθούν στη Βαρσοβία και ότι αυτή τη στιγμή δεν σχεδιάζουν τέτοιες δραστηριότητες. Παρόμοιες επιφυλάξεις εξέφρασε και ο Γερμανός υπουργός Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, ο οποίος τόνισε ότι είναι νωρίς για να καθοριστεί η μορφή της επιχείρησης.
Δύναμη 40.000 έως 100.000 στρατιωτών
Σύμφωνα με αξιωματούχους που επικαλείται το Reuters, μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Βρετανία θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σημαντικά στην εν λόγω δύναμη. Ένας Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε ότι μια αποτρεπτική δύναμη θα μπορούσε να σχηματιστεί από έναν συνασπισμό πέντε έως οκτώ κρατών, με τον αριθμό των στρατιωτών να κυμαίνεται από 40.000 έως 100.000, σύμφωνα με τον αναλυτή Franz-Stefan Gady.
«Τι θα γινόταν αν πυροβοληθεί ένας Ευρωπαίος στρατιώτης;» ρώτησε ένας Γάλλος στρατιωτικός.
Δυσκολίες και κίνδυνοι
Η ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία θα μπορούσε να γίνει είτε μέσω εγγυήσεων ασφάλειας από το ΝΑΤΟ είτε μέσω διμερών συμφωνιών. Ωστόσο, οι κίνδυνοι είναι προφανείς. Οι Ουκρανοί μπορεί να επιδιώξουν να ανακτήσουν εδάφη, προκαλώντας έτσι μια άμεση σύγκρουση μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας, με την πιθανότητα να παρασυρθεί η δυτική ειρηνευτική δύναμη σε ένοπλες συγκρούσεις.
Η ιδέα της ανάπτυξης μιας ευρωπαϊκής δύναμης αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, όπως η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με τους κανόνες εμπλοκής και την υποστήριξη από τις ΗΠΑ. Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η συμμετοχή των ΗΠΑ θα είναι κρίσιμη, τουλάχιστον σε επίπεδο πληροφοριών και επιχειρησιακής βοήθειας.
Γνωστική ασυμφωνία και μελλοντικές προκλήσεις
Ο Ανατόλ Λίβεν, αναλυτής στο Responsible Statescraft, προειδοποιεί ότι μια τέτοια δύναμη θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο άμεσης σύγκρουσης με τη Ρωσία και να επιβαρύνει τους ευρωπαϊκούς στρατούς, οι οποίοι έχουν ήδη εξαντλήσει τα αποθέματά τους από τις αποστολές στην Ουκρανία. Η επιτυχία μιας τέτοιας αποστολής θα εξαρτηθεί από ισχυρές εγγυήσεις από την Ουάσινγκτον, κάτι που δεν φαίνεται πιθανό υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ.
Καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και οι στρατιωτικοί τους ηγέτες εξετάζουν την πρόταση, θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν σοβαρές προκλήσεις και να διασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε εμπλοκή τους δεν θα οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
