Η κεντρική τράπεζα του Μπασάρ αλ Άσαντ πραγματοποίησε αεροπορικές μεταφορές περίπου 250 εκατομμυρίων δολαρίων σε μετρητά προς τη Μόσχα κατά τη διάρκεια δύο ετών. Αυτές οι μεταφορές συνέβησαν σε μια περίοδο κατά την οποία ο Σύρος δικτάτορας εξαρτιόταν από τη στρατιωτική υποστήριξη του Κρεμλίνου, ενώ οι συγγενείς του αγόραζαν κρυφά περιουσιακά στοιχεία στη Ρωσία.
Σύμφωνα με αποκαλύψεις των Financial Times, παρά την έλλειψη ξένου συναλλάγματος, το καθεστώς του Άσαντ απέστειλε σχεδόν δύο τόνους χαρτονομισμάτων, κυρίως σε 100 δολάρια και 500 ευρώ, στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας, όπου κατατέθηκαν σε ρωσικές τράπεζες.
Αυτές οι ασυνήθιστες μεταφορές από τη Δαμασκό αναδεικνύουν τη σημασία της Ρωσίας ως κρίσιμου συμμάχου του Άσαντ, ο οποίος παρέχει στρατιωτική υποστήριξη για τη διατήρηση της εξουσίας του. Εν μέσω δυτικών κυρώσεων που περιόρισαν την πρόσβαση της Συρίας στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, η Ρωσία έγινε ένας από τους κυριότερους προορισμούς για τα μετρητά της χώρας.
Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων στελεχών της αντιπολίτευσης και δυτικών κυβερνήσεων, έχει κατηγορήσει το καθεστώς του Άσαντ για λεηλασία του πλούτου της Συρίας, στρεφόμενο σε εγκληματικές δραστηριότητες για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο και την προσωπική του ευημερία. Οι Financial Times επισημαίνουν ότι οι αποστολές μετρητών στη Ρωσία συμπίπτουν με την εξάρτηση της Συρίας από τη στρατιωτική υποστήριξη του Κρεμλίνου, συμπεριλαμβανομένων μισθοφόρων της ομάδας Βάγκνερ, καθώς και με τις αγορές πολυτελών ακινήτων από την οικογένεια Άσαντ στη Μόσχα.
Ο Ντέιβιντ Σένκερ, πρώην Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για Υποθέσεις Εγγύς Ανατολής, δήλωσε ότι οι μεταφορές αυτές δεν προκαλούν έκπληξη, καθώς το καθεστώς Άσαντ έπρεπε να εξασφαλίσει τα χρήματά του σε ένα ασφαλές καταφύγιο για να διατηρήσει την ευημερία του και του στενού του κύκλου.
Ο Eyad Hamid, ανώτερος ερευνητής στο Συριακό Πρόγραμμα Νομικής Ανάπτυξης, τόνισε ότι η Ρωσία ήταν εδώ και χρόνια ένας «παράδεισος» για τα οικονομικά του καθεστώτος Άσαντ, καθιστώντας τη Μόσχα κόμβο για την αποφυγή των δυτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά την καταστολή της εξέγερσης το 2011.
Η απόδραση στη Μόσχα
Η μεταφορά μετρητών στη Μόσχα έχει προκαλέσει την οργή ακόμα και των υποστηρικτών του Άσαντ, οι οποίοι την ερμηνεύουν ως ένδειξη του προσωπικού συμφέροντος του δικτάτορα. Ρωσικά εμπορικά αρχεία δείχνουν ότι στις 13 Μαΐου 2019, ένα αεροπλάνο μετέφερε 10 εκατομμύρια δολάρια σε 100 δολάρια στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας για λογαριασμό της κεντρικής τράπεζας του Άσαντ.
Από τον Μάρτιο του 2018 έως τον Σεπτέμβριο του 2019, πραγματοποιήθηκαν 21 πτήσεις με συνολική δηλωμένη αξία άνω των 250 εκατομμυρίων δολαρίων. Πριν από το 2018, δεν υπήρχαν αντίστοιχες μεταφορές μετρητών μεταξύ της κεντρικής τράπεζας της Συρίας και των ρωσικών τραπεζών, σύμφωνα με αρχεία που ξεκινούν το 2012.
Ένας γνώστης της Κεντρικής Τράπεζας της Συρίας δήλωσε ότι τα συναλλαγματικά αποθέματα ήταν σχεδόν ανύπαρκτα μέχρι το 2018, και λόγω των κυρώσεων, η τράπεζα αναγκάστηκε να κάνει πληρωμές σε μετρητά για αγορές όπως σιτάρι από τη Ρωσία και για υπηρεσίες εκτύπωσης χρημάτων.
Στα χέρια του Άσαντ
Παρά τις οικονομικές δυσκολίες που προκάλεσε ο πόλεμος, ο Άσαντ και οι στενοί του συνεργάτες έχουν καταλάβει τον έλεγχο κρίσιμων τομέων της κατεστραμμένης οικονομίας της Συρίας τα τελευταία έξι χρόνια. Η σύζυγός του, Άσμα αλ-Άσαντ, πρώην τραπεζίτης της JP Morgan, έχει αποκτήσει ισχυρή επιρροή μέσω της διαχείρισης διεθνών ροών βοήθειας και επικεφαλής ενός μυστικού προεδρικού οικονομικού συμβουλίου.
Ο Άσαντ και οι συνεργάτες του έχουν επίσης επωφεληθεί από το διεθνές εμπόριο ναρκωτικών και το λαθρεμπόριο καυσίμων, σύμφωνα με αναφορές από τις ΗΠΑ. Ο Χαμίντ τόνισε ότι η διαφθορά υπό τον Άσαντ δεν ήταν απλώς μια παρενέργεια της σύγκρουσης, αλλά ένας τρόπος διακυβέρνησης.
Τα αρχεία δείχνουν ότι τα μετρητά που παραδόθηκαν στη Μόσχα το 2018 και το 2019 κατέληξαν στη Russian Financial Corporation Bank (RFK), μια ρωσική τράπεζα που ελέγχεται από τη Rosoboronexport, την κρατική εταιρεία εξαγωγής όπλων της Ρωσίας. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις στην τράπεζα φέτος για τη διευκόλυνση αυτών των μεταφορών.
Τον Μάρτιο του 2018, η κεντρική τράπεζα της Συρίας απέστειλε επίσης 2 εκατομμύρια δολάρια σε άλλη ρωσική τράπεζα, την TsMR Bank, η οποία επίσης έχει κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
Πολυτελείς αγορές
Οι Financial Times ανέφεραν το 2019 ότι η οικογένεια του Άσαντ είχε αποκτήσει τουλάχιστον 20 πολυτελή διαμερίσματα στη Μόσχα από το 2013, χρησιμοποιώντας περίπλοκες εταιρικές δομές και δανειακές συμφωνίες. Μάλιστα, τον Μάιο του 2022, ο ξάδερφος του Άσαντ, Ιγιάτ Μαχλούφ, ο οποίος φέρεται να συμμετείχε σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ίδρυσε μια εταιρεία ακινήτων στη Μόσχα με το όνομα Zevelis City.
Ο αδερφός του, Ράμι Μαχλούφ, υπήρξε ο πιο σημαντικός επιχειρηματίας του καθεστώτος, ελέγχοντας κάποτε πάνω από τη μισή οικονομία της Συρίας μέσω ενός δικτύου εταιρειών. Παρά την πτώση του το 2020, οι Ιγιάτ και Ιχάμπ Μαχλούφ παραμένουν κοντά στον Μπασάρ και την Άσμα.
Οι εταιρικές καταθέσεις υποδεικνύουν ότι το Zevelis City ιδρύθηκε από μια Ρωσίδα υπάλληλο του συρο-ρώσου τραπεζίτη Μουνταλάλ Χούρι, ο οποίος έχει επιβληθεί από τις ΗΠΑ και κατηγορείται για διευκόλυνση μεγάλων χρηματικών μεταφορών από τη Συρία στη Ρωσία για λογαριασμό του καθεστώτος Άσαντ.
Πηγή: ΟΤ
