Η «Ζόσια», μια νεαρή γυναίκα που έζησε πριν από 400 χρόνια, βρέθηκε θαμμένη σε ένα ανώνυμο μνήμα στο Πιέν της βόρειας Πολωνίας, με ένα λουκέτο περασμένο στον αστράγαλο και ένα δρεπάνι γύρω από τον λαιμό της. Οι γείτονές της την είχαν θεωρήσει «βαμπίρ», πιστεύοντας ότι δεν έπρεπε ποτέ να επιστρέψει από τον τάφο.
Η ανακάλυψή της το 2022 από αρχαιολόγους του Πανεπιστημίου «Νικόλαος Κοπέρνικος» αποκάλυψε μια ανθρώπινη ιστορία που είχε θαφτεί κάτω από προλήψεις. Η Ζόσια, ηλικίας 18-20 ετών όταν πέθανε, φέρει σημάδια που υποδηλώνουν ότι υπέφερε από σοβαρές ασθένειες, όπως έντονους πονοκεφάλους και πιθανώς κάποια ψυχική διαταραχή, όπως ανέφερε ο αρχαιολόγος Όσκαρ Νίλσον.
Χάρη στην τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης και τις γενετικές αναλύσεις, μια ομάδα ερευνητών κατάφερε να αναδημιουργήσει το πρόσωπό της, φέρνοντας την ξανά στη ζωή με μια ρεαλιστική απεικόνιση. «Είναι ειρωνικό», δήλωσε ο Νίλσον στο Reuters, «διότι την έθαψαν με όλα αυτά τα μέτρα για να μην επιστρέψει, και εμείς προσπαθήσαμε να την φέρουμε πίσω». Η διαδικασία ξεκίνησε με την εκτύπωση του κρανίου της και την προσθήκη στρωμάτων πηλού για την αναδημιουργία των χαρακτηριστικών της.
Τα αντικείμενα που βρέθηκαν στον τάφο της, όπως το δρεπάνι και το λουκέτο, θεωρούνταν ότι είχαν μαγικές ιδιότητες κατά των βαμπίρ, σύμφωνα με τις πεποιθήσεις της εποχής. Στο ίδιο νεκροταφείο, βρέθηκε επίσης ένα «παιδί βαμπίρ» θαμμένο μπρούμυτα, ενισχύοντας τις δεισιδαιμονίες που περιέβαλλαν τους θανάτους εκείνης της εποχής.
Η Ζόσια ανήκε πιθανώς σε πλούσια ή αριστοκρατική οικογένεια, καθώς είχε ταφεί με αντικείμενα που υποδεικνύουν κοινωνική θέση. Η Ευρώπη του 17ου αιώνα βίωνε πολέμους και κοινωνικές αναταραχές, γεγονός που ενίσχυε τις δεισιδαιμονίες και την πίστη σε υπερφυσικά πλάσματα.
«Είναι συγκινητικό να βλέπεις ένα πρόσωπο να επιστρέφει από τους νεκρούς, ειδικά γνωρίζοντας την ιστορία αυτής της κοπέλας», δήλωσε ο Νίλσον. Ο στόχος του ήταν να φέρει τη Ζόσια πίσω ως άνθρωπο και όχι ως τέρας, όπως την είχαν θάψει. Η αναδημιουργία της προσφέρει μια νέα προοπτική στην κατανόηση των κοινωνικών και πολιτιστικών πεποιθήσεων της εποχής της.
Ο σκελετός της «Ζόσια» διατηρείται σε άριστη κατάσταση (Reuters)
Η Ζόσια εντοπίστηκε στον τάφο Νο.75 του νεκροταφείου στο Πιέν, κοντά στην πόλη του Μπιντκότζ, όπου οι ταφόπλακες απουσιάζουν. Η ανακάλυψη της Ζόσια και άλλων θησαυρών της αρχαίας ιστορίας, όπως το «παιδί βαμπίρ», αποκαλύπτει τις δεισιδαιμονίες και τις πρακτικές ταφής που επικρατούσαν στην περιοχή εκείνη την εποχή.
