Ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι οι ξηρασίες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή και την υπεράντληση των υπόγειων υδάτων θα πλήξουν σύντομα το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτό το ζήτημα αναμένεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις και σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.
Σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάστηκε στην COP16, τη σύνοδο για την ερημοποίηση που διεξάγεται στη Σαουδική Αραβία, το κόστος των ξηρασιών ανέρχεται ήδη σε 300 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η έκθεση ζητά επείγουσες επενδύσεις σε φυσικές λύσεις, όπως η αναδάσωση και η βελτίωση της διαχείρισης των βοσκοτόπων, που θα συμβάλλουν όχι μόνο στην καταπολέμηση των ξηρασιών αλλά και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και της κλιματικής ισορροπίας.
Η έκθεση του ΟΗΕ αναφέρει ότι έως το 2050, το 75% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να επηρεαστεί από ξηρασίες. Ο τίτλος της είναι Οικονομία της Ξηρασίας: Επενδύσεις σε λύσεις που βασίζονται στη φύση για την ανθεκτικότητα έναντι των ξηρασιών.
«Υπάρχουν περιοχές της Ελλάδας όπου το νερό δεν επαρκεί»
Αν και η έκθεση δεν αναλύει ειδικά την κατάσταση στην Ελλάδα, υπολογιστικά μοντέλα της Ακαδημίας Αθηνών προειδοποιούν για ερημοποίηση στην ηπειρωτική Ελλάδα, από τη Λάρισα και νοτιότερα μέχρι τη Σπάρτη και τη Λακωνία, όπως έχει δηλώσει ο φυσικός της Ατμόσφαιρας Χρήστος Ζερεφός.
Η καθηγήτρια Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, Νίκη Ευελπίδου, εξηγεί ότι η ερημοποίηση δεν σημαίνει απαραίτητα εκτάσεις γεμάτες άμμο. «Η ερημοποίηση αναφέρεται σε περιοχές με περιορισμένα αποθέματα νερού και φτωχό έδαφος, που καθιστά αδύνατη την καλλιέργεια. Στην Ελλάδα, πολλές περιοχές ήδη βιώνουν αυτή την κατάσταση, μερικές από τις οποίες δεν έχουν επαρκή νερό για τις ανάγκες τους», σημειώνει.
Περιοχές όπως η Ελαφόνησος και τα νησιά των Κυκλάδων είναι ήδη αντιμέτωπες με αυτές τις προκλήσεις.
Φυσικές λύσεις Μελέτη του 2020 που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Global Change Biology διαπίστωσε ότι οι επενδύσεις που βασίζονται στη φύση είναι συχνά εξίσου ή και πιο αποτελεσματικές από άλλες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Το 2024, το οποίο αναμένεται να είναι το πιο ζεστό έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, έχει ήδη χαρακτηριστεί από καταστροφικές ξηρασίες σε πολλές περιοχές, όπως η Μεσόγειος, ο Ισημερινός, η Βραζιλία, το Μαρόκο, η Ναμίμπια και το Μαλάουι, οι οποίες έχουν προκαλέσει πυρκαγιές και ελλείψεις νερού και τροφίμων.
Ο Κάβε Μαντάνι, μέλος της συντακτικής ομάδας της έκθεσης και διευθυντής του Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του ΟΗΕ για το Νερό, το Περιβάλλον και την Υγεία (UNU-INWEH), επισημαίνει ότι το κόστος των ξηρασιών ξεπερνά τις άμεσες αγροτικές απώλειες, επηρεάζοντας τις αλυσίδες εφοδιασμού, μειώνοντας το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και προκαλώντας μακροπρόθεσμες συνέπειες όπως η πείνα και η μετανάστευση.
«Η βιώσιμη διαχείριση των γαιών και των υδάτινων πόρων είναι καθοριστική για την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και την υποστήριξη των κοινοτήτων που πλήττονται από ξηρασίες», τόνισε η Αντρέα Μέσα, αναπληρώτρια εκτελεστική γραμματέας της Σύμβασης του ΟΗΕ για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης (CNULCD), η οποία διοργανώνει την COP16 στη Σαουδική Αραβία.
Η Μέσα κάλεσε τους παγκόσμιους ηγέτες να αναγνωρίσουν τα υπερβολικά και αποτρέψιμα κόστη των ξηρασιών και να επιδιώξουν προληπτικές λύσεις που στηρίζονται στη φύση για την εξασφάλιση της ανθρώπινης ανάπτυξης εντός των ορίων του πλανήτη. Ο ΟΗΕ ζητάει τώρα επενδύσεις ύψους 2,6 τρισ. δολαρίων ετησίως για την καταπολέμηση της ερημοποίησης και της υποβάθμισης των εδαφών.
