Η 29η Διεθνής Διάσκεψη για το Κλίμα (COP29), που ξεκίνησε προχθές στο Μπακού, αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται ένα δύσκολο γεωπολιτικό περιβάλλον, μια ανησυχητική οικονομική κατάσταση και διαφωνίες σχετικά με την οικονομική βοήθεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες. Επιπλέον, η φιλοξενούσα χώρα, το Αζερμπαϊτζάν, δεν έχει ισχυρή παρουσία στη διεθνή διπλωματία για το κλίμα, ενώ είναι και βασικός εξαγωγέας ορυκτών καυσίμων. Ως αποτέλεσμα, η διάσκεψη αναμένεται να περάσει κάτω από τον πήχη.
Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που προκύπτουν ζητήματα αδικοπραγίας από τη χώρα που φιλοξενεί τη σύνοδο.
Η μυστική ηχογράφηση
Φέτος, μια μυστική ηχογράφηση αποκαλύπτει ότι ο διευθύνων σύμβουλος της COP29, Ελνούρ Σολτάνοφ, συζητούσε για «επενδυτικές ευκαιρίες» στην κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου με έναν άνδρα που φαινόταν να είναι πιθανός επενδυτής. Η έρευνα διεξήχθη από την ΜΚΟ Global Witness, εκπρόσωπος της οποίας προσέγγισε την ομάδα COP29 υποδυόμενος τον επικεφαλής μιας πλασματικής επενδυτικής εταιρείας από το Χονγκ Κονγκ, που ειδικεύεται στην ενέργεια.
Κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής συνάντησης, ο Σολτάνοφ δήλωσε ότι ο στόχος της διάσκεψης είναι «η επίλυση της κλιματικής κρίσης» και η «μετάβαση από τους υδρογονάνθρακες με οργανωμένο και δίκαιο τρόπο». Υπογράμμισε ότι οι «πόρτες του Αζερμπαϊτζάν είναι ανοιχτές» για όλους, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ωστόσο, αναφέρθηκε και σε ευκαιρίες που σχετίζονται με τα σχέδια της χώρας για αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου, τονίζοντας ότι «ορισμένη ποσότητα πετρελαίου και φυσικού αερίου θα συνεχίσει να παράγεται, ίσως για πάντα», ενώ περιέγραψε το φυσικό αέριο ως «μεταβατικό καύσιμο».
«Απαράδεκτες οι ενέργειες του Σολτάνοφ»
Πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για τις συνομιλίες για το κλίμα χαρακτήρισε τις ενέργειες του Σολτάνοφ «εντελώς απαράδεκτες», τονίζοντας ότι συνιστούν «προδοσία» της διαδικασίας COP. Ο Σολτάνοφ είναι επίσης αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Socar, της κρατικής εταιρείας ενέργειας. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ της οικονομίας του Αζερμπαϊτζάν και περισσότερο από το 90% των εξαγωγών του, σύμφωνα με στοιχεία των ΗΠΑ.
Είναι σημειωτέο ότι και στην προηγούμενη COP-28 είχε αποκαλυφθεί ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σχεδίαζαν την προώθηση συμφωνιών για τις εθνικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου μέσω των συνομιλιών για το κλίμα.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ αναγνωρίζει ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα έχουν κάποιο ρόλο έως το 2050, αλλά επισημαίνει ότι η ανάπτυξη νέων κοιτασμάτων είναι ασυμβίβαστη με την προσπάθεια περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5°C.
Κατά την πρώτη μέρα της διάσκεψης, ο αμερικανός ειδικός απεσταλμένος του απερχόμενου προέδρου Μπάιντεν για την κλιματική αλλαγή, Τζον Ποντέστα, προσπάθησε να καθησυχάσει τις ανησυχίες και να διαβεβαιώσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα εγκαταλείψουν τη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, παρά τις επικείμενες πολιτικές αλλαγές.
