Η COP29, που διεξάγεται στο Μπακού από τις 11 Νοεμβρίου, αντιμετωπίζει ένα από τα πιο περίπλοκα ζητήματα των διαπραγματεύσεων για το κλίμα: τον «νέο συλλογικό ποσοτικό στόχο» (NCQG). Αυτός ο στόχος προορίζεται να αντικαταστήσει τον προηγούμενο στόχο των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, που οι πλούσιες χώρες οφείλουν να παρέχουν στις φτωχότερες χώρες για την υποστήριξη δράσεων κατά της κλιματικής αλλαγής.
Ο NCQG αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή μέχρι το επόμενο έτος, όταν οι χώρες θα πρέπει να δηλώσουν τις ενέργειές τους για τη μείωση των εκπομπών τους τα επόμενα δέκα χρόνια. Ωστόσο, οι αναπτυσσόμενες χώρες προειδοποιούν ότι ένας μικρός NCQG θα μπορούσε να σημαίνει λιγότερο φιλόδοξα σχέδια για την κλιματική δράση, ενώ οι πιθανότητες για έναν πιο φιλόδοξο στόχο φαίνονται περιορισμένες, δεδομένου ότι οι πλούσιες χώρες δεν έχουν καταφέρει να καλύψουν ούτε τον προηγούμενο στόχο.
Οι πλούσιες χώρες πρέπει να κινητοποιούν περίπου μισό τρισεκατομμύριο δολάρια κάθε χρόνο μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Η κατάσταση επιδεινώνεται από τον σκεπτικισμό του πρώην προεδρικού υποψηφίου Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την κλιματική αλλαγή, καθώς και από τις τάσεις των διαπραγματευτών να παρουσιάζουν την κατάσταση ως «καταστροφική», είτε υπάρχει πρόοδος είτε όχι.
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών για ένα «πράσινο» μέλλον
Εάν οι διαπραγματευτές καταφέρουν να συμφωνήσουν, η επιτυχία θα είναι σημαντική. Σύμφωνα με ανάλυση του Economist, το κόστος για την πράσινη μετάβαση των φτωχών χωρών μπορεί να είναι χαμηλότερο από ό,τι αναμενόταν. Υπάρχουν επίσης ισχυρές δυνατότητες συγκέντρωσης και αξιοποίησης χρημάτων.
Οι οικονομολόγοι έχουν προσδιορίσει τρεις βασικές χρηματοδοτικές ανάγκες για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Η πρώτη αφορά το δημόσιο χρήμα που απαιτείται για να κινητοποιηθούν ιδιωτικές επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η δεύτερη αφορά την αποζημίωση για το κλείσιμο ρυπογόνων εργοστασίων άνθρακα και τη διατήρηση των τροπικών δασών, που είναι κρίσιμα για τη μείωση των εκπομπών. Η τρίτη ανάγκη σχετίζεται με χρηματοδότηση για την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, μια κατηγορία όπου οι αναπτυσσόμενες και οι ανεπτυγμένες χώρες διαφωνούν έντονα.
COP29, φτωχές χώρες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Η χρηματοδότηση για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι κρίσιμη. Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προσέλκυση επενδύσεων, καθώς η κατασκευή ηλιακών πάρκων και ανεμογεννητριών απαιτεί υψηλό αρχικό κεφάλαιο που οι ιδιώτες επενδυτές δεν είναι πρόθυμοι να διαθέσουν. Οι εμπορικοί δανειστές συχνά χρεώνουν υψηλά επιτόκια.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Επιτροπή Ενεργειακών Μεταβάσεων (ETC), οι ετήσιες επενδύσεις για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες (εκτός Κίνας) πρέπει να τριπλασιαστούν στα 900 δισεκατομμύρια δολάρια για να περιοριστεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας πάνω από 2°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Απαιτείται τριπλασιασμός των αναπτυξιακών τραπεζών
Η πλειοψηφία αυτών των κεφαλαίων αναμένεται να προέλθει από κυβερνήσεις και τον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, οι πράσινες επιδοτήσεις των αναπτυξιακών τραπεζών πρέπει να αυξηθούν από 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε 144 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με δανεισμό σε επιχειρήσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αντίθετα, είναι προτιμότερο να παρέχονται εγγυήσεις σε εμπορικές τράπεζες και επενδυτές, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος για τις επενδύσεις τους.
Απαιτούνται 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως χωρίς τις επιδοτήσεις για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Για να ενθαρρυνθούν οι αναπτυσσόμενες χώρες να εγκαταλείψουν την ενέργεια από άνθρακα και να διατηρήσουν τα δάση τους, οι πλούσιες χώρες πρέπει να προσφέρουν χρηματοδότηση. Σύμφωνα με το ETC, αυτή η χρηματοδότηση πρέπει να φτάσει τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030, αποκλειστικά για την υποστήριξη των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Αυτό σημαίνει ότι οι πλούσιες χώρες θα πρέπει να κινητοποιούν περίπου μισό τρισεκατομμύριο δολάρια κάθε χρόνο μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Παρόλο που ορισμένα από αυτά τα κονδύλια μπορεί να μην χρησιμοποιηθούν, οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι ανάγκες προσαρμογής θα μπορούσαν να διπλασιάσουν τα απαιτούμενα ποσά.
Πώς πρέπει να εκταμιεύονται τα κονδύλια για το κλίμα
Η δημιουργία διμερών συμφωνιών μεταξύ πλούσιων και αναπτυσσόμενων χωρών μπορεί να επιφέρει γεωπολιτικές προκλήσεις και να δυσκολέψει την παρακολούθηση των συνολικών δεσμεύσεων. Αντίθετα, η δημιουργία νέων πολυμερών θεσμών μπορεί να αποτύχει λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης και διαφορών στους όρους.
Τα υπάρχοντα εξειδικευμένα ιδρύματα, όπως το Green Climate Fund, έχουν περιορισμένη επιτυχία. Η Παγκόσμια Τράπεζα θα μπορούσε να αναλάβει αυτήν την αποστολή, απαιτώντας ωστόσο αύξηση των κεφαλαίων της.
Υπάρχουν τα μέσα και η βούληση, αλλά…
Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ajay Banga, έχει δηλώσει ότι στοχεύει το 45% των δανείων της να κατευθύνονται στη μείωση των εκπομπών στις φτωχές χώρες. Στις 12 Νοεμβρίου, οι πολυμερείς δανειστές ανάπτυξης δεσμεύτηκαν να αυξήσουν τη χρηματοδότησή τους για το κλίμα σε 120 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030.
Αν οι διαπραγματεύσεις για τη χρηματοδότηση του κλίματος αποτύχουν, θα πρόκειται για μια χαμένη ευκαιρία και μια αποτυχία της φαντασίας, καταλήγει ο Economist.
Πηγή: ot.gr
