Φέτος, σημειώνεται ρεκόρ φωλιών θαλάσσιων χελώνα στην Ελλάδα. Στον νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο έχουν ήδη καταγραφεί περίπου 7.500 φωλιές της χελώνας Caretta caretta, αριθμός που είναι σχεδόν πέντε φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 χρόνων.
Στον Κόλπο του Λαγανά, που βρίσκεται στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, καταρρίπτεται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το ρεκόρ φωλιών. Φέτος, μέχρι τις 27 Αυγούστου είχαν βρεθεί 2.350 φωλιές, με την εκτίμηση ότι θα φτάσουν τις 2.500, καθώς οι χελώνες θα συνεχίσουν να γεννάνε μέχρι αρχές Οκτωβρίου. Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 2.033 φωλιές πέρυσι.
Αύξηση για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά
Οι επιστήμονες θεωρούν τα δεδομένα αυτά σημαντικά, καθώς η Ελλάδα φιλοξενεί το 60% του συνολικού αριθμού των θαλάσσιων χελωνών Caretta caretta στη Μεσόγειο. Οι περιοχές της Ζακύνθου και του Κυπαρισσιακού Κόλπου είναι οι κυριότεροι χώροι ωοτοκίας στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τον Λορράν Σουρμπές, επικεφαλής της Μονάδας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Ζακύνθου, η αύξηση των φωλιών είναι θετική ένδειξη: «Αναμένουμε μία εξαιρετική αναπαραγωγική χρονιά, ακολουθώντας την θετική τάση που παρατηρείται σε όλη την Ελλάδα. Η Ζάκυνθος παραμένει ο δεύτερος πιο σημαντικός χώρος ωοτοκίας στη Μεσόγειο, γεγονός που είναι αισιόδοξο για το μέλλον της χελώνας.»
Ωστόσο, προειδοποιεί ότι δεν πρέπει να εφησυχάζουμε και οι προσπάθειες διατήρησης του είδους πρέπει να συνεχιστούν.
Η Αλίκη Παναγοπούλου, συντονίστρια επιστημονικών δράσεων της οργάνωσης «Αρχέλων», αναφέρει ότι οι καταγραφές συνεχίζονται, αλλά ήδη τα αποτελέσματα δείχνουν ρεκόρ για δεύτερη χρονιά. Ο οργανισμός δραστηριοποιείται σε πολλές περιοχές και, όπως λέει, «Στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, για την τελευταία 15ετία έχουμε μέσο όρο 1.500 φωλιών κάθε χρόνο. Πέρυσι, όμως, καταγράφηκαν πάνω από 5.000 και φέτος είναι ακόμη περισσότερες.»
Ένα παγκόσμιο ρεκόρ 37 ετών
Η θετική αυτή εικόνα προέρχεται από τις προσπάθειες διαχείρισης που έχουν γίνει σε αυτές τις περιοχές τα τελευταία χρόνια. Ως αποτέλεσμα, η Caretta caretta δεν θεωρείται πλέον απειλούμενο είδος, αλλά χαρακτηρίζεται από τον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών της Ελλάδας ως «χαμηλού κινδύνου».
Η Αλίκη Παναγοπούλου συμπληρώνει ότι η οργάνωση δραστηριοποιείται από το 1983-1984 και από τότε έως σήμερα περίπου 15.000 εθελοντές προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για την προστασία των χελωνών. Έτσι, πέρυσι στη Ζάκυνθο καταγράφηκε ένα παγκόσμιο ρεκόρ 37 χρόνων: μια μαρκαρισμένη χελώνα που παρακολουθήθηκε από το 1986 και ονομάστηκε Γαία, παρατηρήθηκε να φτιάχνει τη φωλιά της. Αυτή η χελώνα είχε αναπαράγει για 37 χρόνια, ενώ το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 36 χρόνια στη Φλόριντα της ΗΠΑ.
Οι κίνδυνοι παραμένουν
Η Αλίκη Παναγοπούλου τονίζει ότι, παρά την αύξηση του αριθμού των φωλιών, οι κίνδυνοι για τις θαλάσσιες χελώνες παραμένουν. «Δυστυχώς, οι απειλές είναι ακόμη εκεί, κυρίως στη θάλασσα. Η σημαντικότερη απειλή είναι η αλιευτική δραστηριότητα. Η αύξηση του αριθμού των χελωνών συνοδεύεται από πιο εντατική αλιεία λόγω της μείωσης των αλιευμάτων», προσθέτει.
Ο οργανισμός «Αρχέλων» έχει ιδρύσει το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιας Χελώνας στη Γλυφάδα για να περιθάλψει τραυματισμένες χελώνες.
Οι χελώνες Caretta caretta γεννούν κάθε δύο έως τέσσερα χρόνια σε αμμώδεις παραλίες μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου. Είναι μεταναστευτικό είδος, αλλά οι πληθυσμοί που γεννιούνται στη Μεσόγειο παραμένουν εκεί.
Αυτές οι χελώνες είναι μεγάλες, με μήκος κελύφους έως 120 εκατοστά και βάρος 150 κιλά, ενώ έχουν παρατηρηθεί άτομα που ζυγίζουν πάνω από 450 κιλά. Ζουν σε βαθιά νερά και παράκτιες περιοχές, τρέφονται κυρίως με σάλπες, μέδουσες, αχινούς και φύκια, και κάποιες φορές ζουν μέχρι 60 χρόνια σε αιχμαλωσία.
