Παρά τις εσωτερικές διαφωνίες στην κυβέρνησή του και μετά από μήνες αβεβαιότητας γύρω από ένα θέμα που έχει διχάσει τη Βραζιλία, ο πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ολοκληρώσει την κατασκευή ενός αυτοκινητόδρομου σε μια ανέγγιχτη περιοχή της τροπικής ζούγκλας του Αμαζονίου. Αυτό το έργο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα προκαλέσει σοβαρή αποδάσωση.
Ο Λούλα δέχεται πιέσεις να ολοκληρώσει την ασφαλτόστρωση του αυτοκινητοδρόμου BR-319, ο οποίος θα προσφέρει μια εναλλακτική οδό για τις μεταφορές που σήμερα εξαρτώνται κυρίως από τα ποτάμια.
Αξιοσημείωτο είναι ότι από το 2023, ο Αμαζόνιος βιώνει την πιο σοβαρή ξηρασία της σύγχρονης εποχής του, γεγονός που έχει μειώσει τη στάθμη των ποταμών και έχει δυσκολέψει τις μετακινήσεις και τις μεταφορές, ιδιαίτερα στον ποταμό Μαδέιρα, ο οποίος σχεδόν έχει στερέψει.
«Όσο ο Μαδέιρα ήταν πλωτός, η σημασία του αυτοκινητοδρόμου δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο τώρα. Θα τον ολοκληρώσουμε με τη μεγαλύτερη υπευθυνότητα», δήλωσε ο Λούλα την περασμένη εβδομάδα.
Ο ποταμός Ιγκάπο κόβει στα δύο τον αυτοκινητόδρομο BR-319 στην πολιτεία Αμαζόνας (Reuters)
Η ασφαλτόστρωση αυτού του δρόμου, γνωστού και ως «λεωφόρος της Κόλασης», αποτελεί ένα σπάνιο παράδειγμα πολιτικής συμφωνίας μεταξύ του Λούλα και του προκατόχου του, Ζαΐρ Μπολσονάρου, ο οποίος υποστήριξε την προώθηση αυτού του έργου και είδε την αποδάσωση του Αμαζονίου να φτάνει σε νέα ύψη κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Ο αυτοκινητόδρομος BR-319 εκτείνεται περίπου 900 χιλιόμετρα από το Πόρτο Βέγιο κοντά στη Βολιβία μέχρι το Μαναούς, τη μεγαλύτερη πόλη του Αμαζονίου. Άνοιξε τη δεκαετία του 1970 με μπουλντόζες από τη στρατιωτική δικτατορία, αλλά αργότερα εγκαταλείφθηκε και σήμερα έχει καλυφθεί εν μέρει από τη ζούγκλα.
Αν και τμήματα του αυτοκινητόδρομου έχουν ασφαλτοστρωθεί, περισσότερα από 400 χιλιόμετρα στη μέση παραμένουν χωματόδρομοι, που γίνονται αδιάβατοι κατά την περίοδο των βροχών.
Ο οδικός άξονας BR-319 έχει ήδη ανοιχτεί αλλά παραμένει χωματόδρομος (Reuters)
Ειδικοί και περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι η ολοκλήρωση του έργου θα διευκολύνει τη δράση λαθροϋλοτόμων, παράνομων ορυχείων και αγροτών που χρησιμοποιούν φωτιές για να καθαρίσουν δάση για βοσκοτόπια.
Μια μελέτη του 2019 προειδοποιούσε ότι ο αυτοκινητόδρομος BR-319 θα μπορούσε να αυξήσει την αποδάσωση κατά πέντε φορές έως το 2030, καλύπτοντας μια έκταση μεγαλύτερη από την πολιτεία της Φλόριντα.
Η υπουργός Περιβάλλοντος του Λούλα, Μαρίνα Σίλβα, είναι αντίθετη στο έργο, υποστηρίζοντας ότι δεν είναι βιώσιμο ούτε περιβαλλοντικά ούτε οικονομικά. Ωστόσο, τον Ιούνιο, μια ομάδα εργασίας του υπουργείου Μεταφορών δήλωσε ότι το έργο είναι οικονομικά βιώσιμο.
Λόγω της ξηρασίας οι βάρκες βγήκαν στην στεριά στον ποταμό Σολίμοες στην πολιτεία Αμαζόνας στις 14 Σεπτεμβρίου (Reuters)
Ξηρασία και πυρκαγιές
Κατά την επίσκεψή του στην περιοχή την περασμένη Τρίτη, ο Λούλα υποστήριξε ότι η υπουργός του δεν είναι κατά του έργου, το οποίο είχε παγώσει τον Ιούλιο από ομοσπονδιακό δικαστήριο λόγω έλλειψης κατάλληλων μέτρων κατά της αποδάσωσης.
Δίπλα στον κυβερνήτη της πολιτείας Αμαζόνας, Ουίλσον Λίμα, και δύο συντηρητικούς γερουσιαστές που υποστηρίζουν το έργο, ο Λούλα πρότεινε διάλογο για μια συμβιβαστική λύση.
Πολλές εργασίες εκκρεμούν στον αυτοκινητόδρομο, όπως η ανακατασκευή δύο γεφυρών που έχουν καταρρεύσει και η κατασκευή μιας νέας γέφυρας στον ποταμό Ιγκάπου-Άτσου, όπου τα φορτηγά μεταφέρονται με πλοία.
Οι συνέπειες της ιστορικής ξηρασίας είναι ήδη ορατές με τον αυξανόμενο αριθμό πυρκαγιών που μαίνονται κατά μήκος του BR-319, όπως ανέφερε φωτογράφος του Reuters την περασμένη εβδομάδα.
Η Βραζιλία αντιμετώπισε φέτος πρωτοφανή αριθμό πυρκαγιών (Reuters)
Ειδικοί επισημαίνουν ότι οι φωτιές στα τροπικά δάση δεν ξεσπούν τυχαία, αλλά συχνά προκαλούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η αποψίλωση για τη δημιουργία αγροτικών εκτάσεων και βοσκοτόπων. Η ασφαλτόστρωση του BR-319 αναμένεται να επιδεινώσει αυτή την κατάσταση.
«Καθώς η πρωτοφανής ξηρασία και οι φωτιές καταστρέφουν τον Αμαζόνιο, η ολοκλήρωση του BR-319 θα προκαλέσει μια καταστροφική αύξηση της αποδάσωσης με σοβαρές συνέπειες για το παγκόσμιο κλίμα», δήλωσε ο Κρίστιαν Πουαριέ, εκπρόσωπος της οργάνωσης Amazon Watch.
Η απόφαση του Λούλα να προχωρήσει με το έργο αντιβαίνει στον δηλωμένο στόχο του να περιορίσει την καταστροφή του Αμαζονίου. Παρά τις διεθνείς πιέσεις για την προστασία του δάσους, το οποίο θεωρείται κρίσιμο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ο πρόεδρος της Βραζιλίας δήλωσε ότι η χώρα δεν θα κρατήσει τον Αμαζόνιο ως «καταφύγιο για την ανθρωπότητα», αλλά θα επιτρέψει την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής με βιώσιμο τρόπο.
