Η ιστορία των Χριστουγέννων στην Ευρώπη έχει επηρεαστεί από διάφορες θρησκευτικές και πολιτικές ιδεολογίες, οι οποίες συχνά αντιτάχθηκαν στους εορτασμούς. Οι παραδόσεις των Χριστουγέννων έχουν αποδειχθεί διχαστικές σε πολλές χώρες της ηπείρου.
Ποιες χώρες έχουν απαγορεύσει τους εορτασμούς των Χριστουγέννων;
Το 1640, το σκωτσέζικο κοινοβούλιο ψήφισε νομοσχέδιο που απαγόρευε τις «Yule vacations», δηλαδή την εορταστική περίοδο από τις 21 Δεκεμβρίου έως την 1η Ιανουαρίου. Αυτή η απόφαση ήταν μέρος της προσπάθειας της Σκωτίας να απομακρυνθεί από τον καθολικισμό και να εδραιώσει τον προτεσταντισμό. Σημειώνεται ότι μέχρι το 1958, τα Χριστούγεννα δεν ήταν επίσημη αργία στη Σκωτία.
Στην Αγγλία, κατά τη διάρκεια της πουριτανικής διακυβέρνησης του Όλιβερ Κρόμγουελ, επιβλήθηκε παρόμοια απαγόρευση το 1647, που επηρεάσε επίσης το Πάσχα, με σκοπό την εξάλειψη των καθολικών πρακτικών. Ωστόσο, η απαγόρευση αυτή δεν ήταν δημοφιλής και αγνοήθηκε από τους περισσότερους πολίτες, με αποτέλεσμα να καταργηθεί το 1660, όταν αποκαταστάθηκε η μοναρχία.
Αργότερα, το 1793, η Γαλλία απαγόρευσε όλες τις θρησκευτικές γιορτές στο πλαίσιο της προσπάθειας να αποχριστιανίσει τη χώρα κατά τη διάρκεια της Επανάστασης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Λαϊκή επαναστατική θρησκευτική λατρεία του Ορθού Λόγου («Culte de la Raison»), που προσπαθούσε να επιβληθεί από τους «αποχριστιανιστές». Οι εκκλησίες παρέμειναν κλειστές στις 24 και 25 Δεκεμβρίου, αλλά οι Γάλλοι συνέχισαν να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα, φτιάχνοντας φάτνες στα σπίτια τους. Ο Ναπολέων τερμάτισε τον αντιεκκλησιαστικό φανατισμό το 1801 με το Κονκορδάτο που υπέγραψε με την Αγία Έδρα.
Η Σοβιετική Ένωση, ακολουθώντας παρόμοια αθεϊστικά δόγματα, κατήργησε όλες τις θρησκευτικές γιορτές το 1929.
Γιατί οι Ευρωπαίοι γιορτάζουν τα Χριστούγεννα σε διαφορετικές ημερομηνίες;
Η διαφορά στις ημερομηνίες εορτασμού των Χριστουγέννων προέρχεται από το γεγονός ότι η Καθολική Εκκλησία και κάποιες Ορθόδοξες Εκκλησίες χρησιμοποιούν διαφορετικά ημερολόγια. Το 1582, ο Πάπας Γρηγόριος ΧΙΙΙ εισήγαγε το Γρηγοριανό ημερολόγιο, το οποίο είναι 13 ημέρες μπροστά από το Ιουλιανό ημερολόγιο. Εξαιτίας αυτού, οι ορθόδοξοι χριστιανοί που συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το Ιουλιανό ημερολόγιο γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στις 7 Ιανουαρίου.
Ωστόσο, ορισμένες ορθόδοξες χώρες, όπως η Ρουμανία, η Αλβανία, η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Κύπρος, έχουν υιοθετήσει το Γρηγοριανό ημερολόγιο και γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου. Αντίθετα, χώρες όπως η Σερβία, η Μολδαβία, η Ρωσία, η Λευκορωσία και η Γεωργία εξακολουθούν να τηρούν την παλιά ημερομηνία. Μετά την ρωσική εισβολή το 2023, η Ουκρανία αποφάσισε να γιορτάζει τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου, ακολουθώντας το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Πού είναι πιο σημαντική η ημέρα των Χριστουγέννων;
Σε πολλές χώρες της βόρειας Ευρώπης, όπως η Γερμανία, η Φινλανδία, η Σουηδία, η Νορβηγία και η Δανία, η παραμονή των Χριστουγέννων θεωρείται πιο σημαντική από την ίδια τη μέρα των Χριστουγέννων, καθώς τότε γίνεται η ανταλλαγή δώρων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ημέρα των Χριστουγέννων είναι γενικά πιο σημαντική, με εξαίρεση τη Σκωτία, όπου η παραμονή της Πρωτοχρονιάς («Hogmanay») έχει μεγαλύτερη ιστορική αξία.
Στις νότιες χώρες, όπως η Γαλλία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ισπανία, οι εορτασμοί της παραμονής και της ημέρας των Χριστουγέννων θεωρούνται εξίσου σημαντικοί. Η παραμονή είναι περισσότερο οικογενειακή και προορίζεται για κοντινά αγαπημένα πρόσωπα, ενώ οι εορτασμοί της ημέρας είναι πιο ανοιχτοί και δημόσιοι.
