Οι καρκίνος, οι καρδιοαγγειακές παθήσεις, η άνοια και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) παρουσιάζουν αυξητική τάση, ενώ περίπου 20-30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πάσχουν από σπάνιες ασθένειες. Ταυτόχρονα, οι ψυχικές παθήσεις, με κύριο εκπρόσωπο την κατάθλιψη, απαιτούν μια πολυδιάστατη και σε βάθος προσέγγιση για τη θεραπεία τους.
Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας μελετών IQVIA, που διεξήχθη για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φαρμακευτικών Εταιρειών (EFPIA), η έμφαση δίνεται στις νέες θεραπείες που χρειάζονται οι ασθενείς. Η έκθεση αναδεικνύει καινοτόμες εξελίξεις στην πρόληψη και τη θεραπεία, με σκοπό την κάλυψη των αναγκών των ασθενών και τη σημαντική βελτίωση της περίθαλψής τους.
Μια σημαντική κατηγορία κλινικών μελετών αφορά τις κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες, υποδεικνύοντας το μέγεθος των επενδύσεων σε νέες προσεγγίσεις κατά του καρκίνου.
Φέτος, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε 97 νέα φάρμακα, εκ των οποίων 56 περιέχουν νέες δραστικές ουσίες (17 από αυτά είναι ορφανά φάρμακα για σπάνιες παθήσεις). Αυτό συγκρίνεται με 77 νέα φάρμακα και 39 νέες δραστικές ουσίες το 2023.
Η Έρευνα
Φέτος, οι κλινικές μελέτες παγκοσμίως ανέρχονται σε 5.488, ελαφρώς μειωμένες σε σχέση με τις 5.760 το 2023. Από αυτές, οι 1.356 βρίσκονται στη φάση ΙΙ και οι 2.368 στη φάση Ι, παραμένοντας ωστόσο σε υψηλότερα επίπεδα από την περίοδο πριν από την πανδημία.
Η ογκολογία παραμένει ο κυρίαρχος τομέας της κλινικής έρευνας, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το ένα τρίτο (29%) των κλινικών μελετών. Οι κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες κατέχουν σημαντικό μερίδιο στις μελέτες αυτές, επισημαίνοντας τις επενδύσεις σε νέες προσεγγίσεις κατά του καρκίνου.
Οι ογκολογικές μελέτες που ξεκίνησαν το 2023 συνεχίζουν να επικεντρώνονται κυρίως σε προχωρημένους ή μεταστατικούς καρκίνους, όπως ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα και του μαστού, εστιάζοντας σε συγκεκριμένα σημεία κλινικής δραστηριότητας. Επίσης, εξετάζονται καρκίνοι με χαμηλά ποσοστά επιβίωσης, όπως ο καρκίνος του παγκρέατος και του παχέος εντέρου.
Στις κλινικές μελέτες για θεραπείες καρδιοαγγειακών παθήσεων, λοιμώξεων και αναπαραγωγικής υγείας, παρατηρείται αύξηση των ποσοστών τους το 2023 σε σύγκριση με το 2018.
Τέσσερις Κύριοι Τομείς
Η καινοτομία στοχεύει στην αναμόρφωση της περίθαλψης των ασθενών στους εξής τομείς:
- Καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής: Η έκθεση αναδεικνύει την αύξηση των εμβολίων κατά των ανθεκτικών μικροβίων, με ιδιαίτερη έμφαση στα εμβόλια κατά του Streptococcus pneumoniae, που έχουν ξεκινήσει 52 δοκιμές από το 2021. Νέα εμβόλια υπόσχονται να βοηθήσουν στην πρόληψη λοιμώξεων και στη μείωση της χρήσης αντιβιοτικών.
- Εμβόλια mRNA: Αυτά τα εμβόλια, που έγιναν γνωστά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, προσφέρουν εξατομικευμένες θεραπείες για καρκίνο, εκπαιδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα. Από το 2022, έχουν ξεκινήσει 37 ογκολογικές μελέτες.
- Μείζονα καταθλιπτική διαταραχή: Αυτή η πάθηση επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα ζωής περίπου 32 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη. Υπάρχουν 248 δοκιμές που έχουν ξεκινήσει από το 2019 για νέες θεραπείες που επικεντρώνονται στη βελτίωση της νευροπλαστικότητας του εγκεφάλου.
- Γονιδιακές θεραπείες: Αυτές οι θεραπείες στοχεύουν στην αντικατάσταση ελαττωματικών γονιδίων για τη δια βίου θεραπεία εξουθενωτικών παθήσεων. Από το 2022, έχουν ξεκινήσει 175 κλινικές δοκιμές γονιδιακών θεραπειών, με στόχο τη νευρολογία και τις νευρομυϊκές ενδείξεις.