Η πέμπτη και, όπως αναμενόταν, τελευταία σύνοδος του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά ολοκληρώθηκε χωρίς αποτέλεσμα. Περισσότερες από 100 χώρες συμφώνησαν στην ανάγκη επιβολής πλαφόν στην παραγωγή πλαστικών, ωστόσο μια μικρή ομάδα χωρών, κυρίως παραγωγών πετρελαίου, ζητούσε κανόνες που να επικεντρώνονται αποκλειστικά στην πλαστική ρύπανση.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, που συνεδρίασε στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας, δεν κατάφερε να καταλήξει σε μια διεθνή δεσμευτική συνθήκη για τα πλαστικά απορρίμματα, τα οποία καταλήγουν σε ποτάμια και θάλασσες. Οι βασικές αποφάσεις αναβλήθηκαν για μελλοντική συνάντηση, η ημερομηνία της οποίας δεν έχει ακόμα καθοριστεί.
«Είναι προφανές ότι υπάρχει ακόμα διχογνωμία», δήλωσε η Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστική διευθύντρια του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP), σύμφωνα με το Reuters. Οι διαπραγματεύσεις επικεντρώθηκαν σε ζητήματα όπως η επιβολή ορίων στην παραγωγή, ο έλεγχος των παραγωγών πλαστικών και η οικονομική βοήθεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες για την εφαρμογή της διεθνούς συνθήκης.
Η πρόταση του Παναμά για πλαφόν στην παραγωγή πλαστικών υποστηρίχθηκε από 100 χώρες, αλλά τελικά δεν υιοθετήθηκε. Στο σχέδιο συμφωνίας που παρουσιάστηκε την Κυριακή από τον πρόεδρό των συνομιλιών, Λουίς Βάγιας Βαλντιβιέσο, υπήρχαν πολλές επιλογές για τα πιο ευαίσθητα θέματα, κάτι που προκάλεσε διαφωνίες.
Η Τζούλιετ Καμπέρα, διευθύντρια της Αρχής Περιβαλλοντικής Διαχείρισης της Ρουάντας, δήλωσε: «Μια συνθήκη που βασίζεται μόνο σε εθελοντικά μέτρα θα ήταν απαράδεκτη. Είναι ώρα να πάρουμε στα σοβαρά το θέμα και να διαπραγματευτούμε μια συμφωνία που δεν είναι σχεδιασμένη να αποτύχει».
Χιλιάδες διαδήλωσαν κατά της πλαστικής ρύπανσης στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας (Reuters)
Στις διαπραγματεύσεις, οι χώρες με ισχυρές πετροχημικές βιομηχανίες, όπως η Σαουδική Αραβία, αντιτίθενται σθεναρά στη μείωση της παραγωγής και χρησιμοποιούν διαδικαστικά θέματα για να καθυστερήσουν τις συζητήσεις. Ο εκπρόσωπος της Σαουδικής Αραβίας, Αμπβτουλραμάν Αλ Γκουιάς, δήλωσε: «Ομοφωνία δεν υπήρξε ποτέ. Υπάρχουν κάποιες παράγραφοι που παραμένουν στο σχέδιο συμφωνίας, παρόλο που επιμένουμε ότι δεν εντάσσονται στο αντικείμενο των συνομιλιών».
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι πέντε χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή πλαστικών το 2023 ήταν οι ΗΠΑ, η Ινδία, η Νότια Κορέα, η Σαουδική Αραβία και η Κίνα. Η διακοπή των διαπραγματεύσεων ήρθε λίγες εβδομάδες μετά την COP29, τη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα που πραγματοποιήθηκε στο Αζερμπαϊτζάν, όπου συζητήθηκε το κρίσιμο θέμα της χρηματοδότησης. Οι πλούσιες χώρες συμφώνησαν να αυξήσουν την ετήσια οικονομική βοήθεια για την προσαρμογή του αναπτυσσόμενου κόσμου στη νέα πραγματικότητα στα 300 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που είναι πολύ μικρότερο από τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια που εκτιμάται ότι είναι απαραίτητο.
Γυναίκα ψάχνει για ανακυκλώσιμα πλαστικά σε παράνομη χωματερή στις Φιλιππίνες (Reuters)
Πολλές μελέτες έχουν καταδείξει ότι τα πλαστικά διασπώνται στο περιβάλλον σε μικροσκοπικά κομμάτια, τα οποία ανιχνεύονται πλέον στον αέρα, το νερό, τα τρόφιμα και σε όλα τα ανθρώπινα όργανα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου και του πλακούντα των εμβρύων. Αν και οι μελέτες δεν έχουν ακόμα καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα σωματίδια αυτά και τα χημικά που απελευθερώνουν ενδέχεται να απειλούν τις τροφικές αλυσίδες και την ανθρώπινη υγεία.
