Κάθε μέρα, δισεκατομμύρια μικροοργανισμοί και θαλάσσια ζωή παίζουν έναν κρίσιμο ρόλο στην απομάκρυνση εκατομμυρίων τόνων άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Αυτή η διαδικασία είναι ζωτικής σημασίας για το κλίμα της Γης και μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από την κλιματική αλλαγή.
Η σημασία των φυσικών δεξαμενών άνθρακα
Οι ωκεανοί, τα δάση, το έδαφος και άλλες φυσικές δεξαμενές άνθρακα απορροφούν σχεδόν το 50% των ανθρωπογενών εκπομπών ρύπων. Ωστόσο, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη ενδέχεται να προκαλέσει την αποδυνάμωση αυτών των μηχανισμών απορρόφησης.
Απογοητευτικά αποτελέσματα για το 2023
Μια πρόσφατη μελέτη από διεθνή επιστημονική ομάδα αποκάλυψε ότι το 2023, η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί, οι φυσικοί μηχανισμοί απορρόφησης άνθρακα, όπως τα δάση και το έδαφος, απέτυχαν σχεδόν να απορροφήσουν άνθρακα. Ο Johan Rockström, διευθυντής του Potsdam Institute for Climate Impact Research, δήλωσε ότι παρατηρούνται «ρωγμές» στην αντοχή των οικοσυστημάτων, με τα χερσαία οικοσυστήματα να χάνουν την ικανότητά τους να αποθηκεύουν και να προσλαμβάνουν άνθρακα, ενώ οι ωκεανοί δείχνουν επίσης σημάδια αστάθειας.
Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της
Τα τελευταία 12.000 χρόνια, το κλίμα της Γης διατηρεί μια ευαίσθητη ισορροπία, η οποία έχει διευκολύνει την ανάπτυξη της σύγχρονης γεωργίας. Ωστόσο, η αύξηση του πληθυσμού και οι αντίστοιχες εκπομπές αερίων έχουν δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι η μεγαλύτερη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα οδηγεί σε ταχύτερη ανάπτυξη των φυτών και άρα σε μεγαλύτερη αποθήκευση άνθρακα. Αυτή η ισορροπία φαίνεται να έχει αρχίσει να διαταράσσεται, σύμφωνα με την Guardian.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο επιβεβαίωσε ότι οι συνθήκες ξηρασίας και η μειωμένη αντοχή του Αμαζονίου συνέβαλαν στην πτώση των δεξαμενών άνθρακα το 2023, οδηγώντας σε αύξηση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Οι ωκεανοί, οι οποίοι απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος του CO2, έχουν επίσης απορροφήσει το 90% της θερμότητας από την καύση ορυκτών καυσίμων, προκαλώντας αύξηση της θαλάσσιας θερμοκρασίας.
Προοπτικές και προκλήσεις για το μέλλον
Οι συνέπειες της αποδυνάμωσης των φυσικών δεξαμενών άνθρακα αναμένονται να είναι σοβαρές. Ακόμα και μια μικρή μείωση στην ικανότητα της φύσης να απορροφά άνθρακα θα απαιτήσει από τον κόσμο να βρει πιο ριζοσπαστικούς τρόπους για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Προς το παρόν, οι επιπτώσεις είναι κυρίως τοπικές, με χώρες όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ να μην έχουν εμφανίσει ακόμη προβλήματα στην απορρόφηση του άνθρακα.
Πολλές θεωρίες έχουν προταθεί σχετικά με το πώς μπορεί να αυξηθεί η ικανότητα απορρόφησης του άνθρακα από τα δάση και τα οικοσυστήματα, αλλά η μεγαλύτερη πρόκληση παραμένει η προστασία των ήδη υπάρχουσων φυσικών δεξαμενών.