Η κατάσταση στο Ισραήλ είναι εξαιρετικά τεταμένη, καθώς η ηγεσία της χώρας καταζητείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου. Παράλληλα, ο ισραηλινός στρατός αντιμετωπίζει σοβαρές απώλειες, με χιλιάδες στρατιώτες να επιλέγουν να μην καταταγούν ή να συνεχίσουν να μάχονται.
Ιστορικά, το Ισραήλ έχει διατηρήσει έναν μικρό μόνιμο στρατό, βασιζόμενο κυρίως στους εφέδρους κατά τη διάρκεια διαφόρων πολέμων. Ωστόσο, η κλίμακα των γεγονότων που ακολούθησαν την επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023 έχει οδηγήσει τη χώρα στη μεγαλύτερη σύγκρουση που έχει βιώσει ποτέ.
Στους πρώτους μήνες του πολέμου, περίπου 350.000 Ισραηλινοί κλήθηκαν να υπηρετήσουν, ένας αριθμός που είναι σοκαριστικός για μια χώρα με λιγότερους από 10 εκατομμύρια κατοίκους. Οι απώλειες είναι επίσης πρωτοφανείς, με περισσότερους από 800 στρατιώτες να έχουν σκοτωθεί από τον Οκτώβριο του 2023, ενώ ο ισραηλινός στρατός έχει προκαλέσει τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων αμάχων.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Washington Post, πολλοί στρατιώτες βρίσκονται στα όρια αντοχής τους. Ένας έφεδρος που υπηρετεί στις ειδικές δυνάμεις ανέφερε: «Νιώθω ότι η κυβέρνηση με κάνει να ζητήσω από τη γυναίκα μου να πάμε ένα Σαββατοκύριακο στο Λας Βέγκας, αλλά στην πραγματικότητα πρέπει να πάω για εβδομάδες στον Λίβανο για να υπερασπιστώ τη χώρα».
Ο εκπρόσωπος του Ισραηλινού Στρατού, Nadav Shoshani, δήλωσε ότι ο αριθμός των στρατευμάτων έχει μειωθεί κατά περίπου 15% από την περίοδο μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023, με πολλούς Ισραηλινούς να επιλέγουν να μην παρουσιαστούν για στρατιωτική θητεία.
«Όλο και περισσότεροι επιλέγουν να μην παρουσιαστούν για υπηρεσία, γεγονός που επιβαρύνει τον ήδη υπερεκταμένο στρατό εν μέσω ενός συνεχώς διευρυνόμενου περιφερειακού πολέμου», αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα.
Ο Άρι Κράους, έφεδρος στη ταξιαρχία Γκολάνι, περιγράφει τη δική του κατάσταση: «Μέχρι πρότινος, είχα την καριέρα μου στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας και την οικογενειακή μου ζωή. Τώρα, πρέπει να υπολογίσω ότι θα εξαφανίζομαι για εβδομάδες ή μήνες συνεχώς».
Το δίλημμα του Κράους είναι κοινό σε περίπου 80.000 Ισραηλινούς εφέδρους που έχουν αφήσει πίσω τους οικογένειες, δουλειές και σπουδές για να υπηρετήσουν στην πρώτη γραμμή. «Η ισραηλινή κοινωνία είναι σίγουρα στα άκρα των δυνατοτήτων της», επισημαίνει ο πολιτικός αναλυτής Gayil Talshir από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο.
Πολλοί έφεδροι αφήνουν τους κωδικούς πρόσβασης των τραπεζών τους στις συντρόφους τους, σε περίπτωση που χάσουν τη ζωή τους στο πεδίο της μάχης. Οι υποχρεωτικές στρατιωτικές υπηρεσίες απαιτούν από τους περισσότερους Εβραίους άνδρες να υπηρετούν για τρία χρόνια και από τις Εβραίες για δύο, ενώ και μέλη της αραβικής μειονότητας, όπως οι Βεδουίνοι και οι Δρούζοι, κατατάσσονται. Ωστόσο, οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι εξαιρούνται της στράτευσης, προκαλώντας αντιδράσεις στην ισραηλινή κοινωνία.
Ο στρατός, προκειμένου να αντιμετωπίσει την πιθανή έλλειψη στρατευμάτων, σχεδιάζει να επεκτείνει την υποχρεωτική θητεία και να αυξήσει το ανώτατο όριο ηλικίας για τους εφέδρους.
«Ποτέ δεν φανταζόμασταν έναν πόλεμο τέτοιας έντασης που θα διαρκούσε τόσο πολύ», δήλωσε ένας έφεδρος που έχει υπηρετήσει σχεδόν 300 ημέρες στις ειδικές δυνάμεις. «Και επίσης, δεν υπάρχει κανείς να μας αντικαταστήσει».
Οι στρατιώτες αναφέρουν ότι ορισμένες σύζυγοι απειλούν με διαζύγιο, ενώ η υπομονή ορισμένων εργοδοτών εξαντλείται. Πολλές γυναίκες αναγκάζονται να μεγαλώνουν μόνες τους τα παιδιά, μειώνοντας τις ώρες εργασίας τους για να καλύψουν τις ανάγκες φροντίδας των παιδιών, καθώς η παραγωγικότητα μειώνεται δραματικά.
Κατάρρευση οικονομίας
Στο μεταξύ, η οικονομική ανάπτυξη του Ισραήλ μειώθηκε κατά 2% πέρυσι και αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 1,5% το 2024, σύμφωνα με τον Μπέντζαμιν Μπένταλ, πρόεδρο του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής στο Taub Center for Social Policies στο Ισραήλ.
Πριν από τον πόλεμο, κατά μέσο όρο 3.200 εργάτες δεν παρουσιαζόταν στα στρατιωτικά τους καθήκοντα κάθε μήνα. Ωστόσο, από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο του 2023, ο μέσος αριθμός αυξήθηκε σε περίπου 130.000 μηνιαίως, με πολλούς εργαζόμενους να απουσιάζουν πλήρως, σύμφωνα με έρευνα του Ισραηλινού Ινστιτούτου Δημοκρατίας στην Ιερουσαλήμ.
Οι μικρές επιχειρήσεις κλείνουν, οι νεοσύστατες επιχειρήσεις χάνουν κεφάλαια, και πολλές εταιρείες σκέφτονται να μετεγκατασταθούν. «Υπάρχει εξουθένωση», δήλωσε ο Σμούλικ Μόσκοβιτς, σύμβουλος επιχειρήσεων και έφεδρος, ο οποίος έχασε πελάτες μετά τη στρατολόγησή του, υποστηρίζοντας ότι τα προγράμματα κρατικής βοήθειας είναι ανεπαρκή. Ωστόσο, κατέληξε, «η στρατολόγηση είναι πιο σημαντική από το να είσαι στο σπίτι. Είμαστε η πατρίδα. Αν δεν εμφανιστούμε, δεν υπάρχει χώρα».
