Οι καρχαρίες που ζουν σε κοραλλιογενείς υφάλους αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις καθώς η θερμοκρασία του νερού αυξάνεται, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα φυσικά τους ενδιαιτήματα. Αυτή είναι μια ανησυχητική εξέλιξη για τα πιο πλούσια και παραγωγικά οικοσυστήματα των ωκεανών.
Ως κορυφαίοι θηρευτές στο οικοσύστημα, οι καρχαρίες παίζουν κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας των υφάλων, περιορίζοντας τους πληθυσμούς ψαριών που τρέφονται με φύκια και κοράλλια. Χωρίς αυτούς, οι υφάλοι μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρές οικολογικές ανισορροπίες.
Με την πλειοψηφία των κοραλλιογενών υφάλων να κινδυνεύει με εξαφάνιση τα επόμενα χρόνια, η μείωση του πληθυσμού των καρχαριών μπορεί να επιταχύνει την παρακμή αυτών των οικοσυστημάτων. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Communications Biology εξετάζει τους τεφρούς υφαλοκαρχαρίες (Carcharhinus amblyrhynchos) που ζουν στον αρχιπέλαγο Τσάγκος στον κεντρικό Ινδικό Ωκεανό.
Οι τεφροί υφαλοκαρχαρίες είναι απειλούμενο είδος και συνήθως περνούν τις μέρες στα κοράλλια, ενώ τη νύχτα αναζητούν τροφή. Όταν επιστρέφουν το πρωί, τα κόπρανά τους βοηθούν στη γονιμότητα των φυκιών που βρίσκονται στους υφάλους.
Η ομάδα των ερευνητών παρακολούθησε 120 καρχαρίες από το 2013 έως το 2020 χρησιμοποιώντας πομπούς. Συγκέντρωσαν 700.000 μετρήσεις που συνδυάστηκαν με δορυφορικά δεδομένα για διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η θερμοκρασία της επιφάνειας του νερού, τα ρεύματα και οι άνεμοι, οι οποίοι σχετίζονται με το άγχος των κοραλλιών.
Τεφροί υφαλοκαρχαρίες σε ατόλη της Χαβάης. Το είδος μπορεί να φτάσει τα 2,5 μέτρα σε μήκος (NOAA).
Η ανάλυση έδειξε ότι, κατά τη διάρκεια περιόδων με αυξημένη θερμοκρασία, οι καρχαρίες περνούν λιγότερο χρόνο στους υφάλους, με αυτή τη συμπεριφορά να μπορεί να διαρκέσει μέχρι 16 μήνες μετά από ένα επεισόδιο θερμικού στρες.
Επειδή οι καρχαρίες είναι ποικιλόθερμα ζώα, η μεταβολική τους δραστηριότητα εξαρτάται από τη θερμοκρασία του νερού. Όπως εξήγησε ο δρ Ντέιβιντ Τζέικομπι από το Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ, «Αν η θερμοκρασία ανέβει πολύ, οι καρχαρίες θα πρέπει να μετακινηθούν σε πιο βαθιά και δροσερά νερά, κάτι που μας ανησυχεί». Σημείωσε μάλιστα ότι κάποιοι καρχαρίες συχνά εγκαταλείπουν τους υφάλους για μεγάλες περιόδους.
Ο δρ Τζέικομπι προειδοποίησε ότι οι υφαλοκαρχαρίες απουσιάζουν ήδη από σχεδόν το 20% των κοραλλιογενών υφάλων παγκοσμίως, κυρίως λόγω της υπεραλίευσης.
Φέτος, τον Μάιο, η Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (ΝΟΑΑ) ανακοίνωσε ότι λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, τα δύο τρίτα των κοραλλιογενών υφάλων παγκοσμίως βρίσκονται σε κατάσταση θερμικού στρες και κινδυνεύουν με απονέκρωση.
Οι πολυπόδες που δίνουν ζωή στα κοράλλια σε συνεργασία με τα μονοκύτταρα φύκη, γνωστά ως ζωοξανθέλες, είναι σε πολύ σοβαρή κατάσταση. Όταν οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, αυτά τα πολύχρωμα φύκη μπορεί να απομακρυνθούν, αφήνοντας τα κοράλλια λευκά και άψυχα. Αν οι ζωοξανθέλες δεν επιστρέψουν γρήγορα, τα κοράλλια κινδυνεύουν να πεθάνουν.
Σημαντική ανησυχία υπάρχει επίσης για τον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο στα ανοικτά της Αυστραλίας, ο οποίος φέτος αντιμετώπισε την πιο υψηλή μέση θερμοκρασία των τελευταίων 400 χρόνων.
